De ontmanteling van Blokker Holding nadert zijn voltooiing. Na de verkoop van Leen Bakker, Intertoys, Bart Smit en de Duitse activiteiten van Xenos, neemt Casa nu een groot deel van de winkels van Xenos in Nederland over. Daarmee blijven de winkels in de familie, want Casa heeft niemand minder dan Ab Blokker als 'bijzondere supporter'. Wat kunnen we van de Belgische winkelketen verwachten?

De geschiedenis van Casa gaat terug tot 1925. Karel Govaerts wordt gezien als oprichter van het bedrijf, ook al richt hij zich met Fort in het begin vooral op de handel in zuivelproducten. Als hij in 1962 overlijdt en het bedrijf overdraagt aan zijn oudste dochter Suzanne en haar man Joris Onzea, is het assortiment al uitgebreid met voedingswaren van het merk Fort, waaronder koffie. Het bedrijf groeit ook dankzij de introductie van spaarpunten en zegeltjes, die consumenten tijdens de eerste decennia na de Tweede Wereldoorlog konden ruilen voor allerlei huishoudartikelen uit de catalogi van Fort.

Expansie
Wanneer het in 1971 wordt verboden om spaarzegels aan te bieden bij voedingsproducten, gooien de opvolgers van Karel Govaerts het over en andere boeg. Ze openen Comfort Centers, waar klanten de huishoudartikelen en geschenken kunnen bekijken en kopen. Casa is geboren. In 1975 wordt de eerste winkel onder de nieuwe naam geopend in Ottignies, in de provincie Waals-Brabant. Door de groei die de winkelketen vervolgens doormaakt, verschijnt Casa op de radar van – de toen nog uitdijende – Blokker Holding. In 1988 volgt er een overname door het Nederlandse grootwinkelbedrijf, dat in hetzelfde jaar ook Leen Bakker koopt. Xenos wordt een jaar later overgenomen van De Gruyter.

Onder leiding van Blokker Holding begint Casa aan zijn internationale expansie. Er worden in rap tempo nieuw winkels geopend in België en Luxemburg, gevolgd door Frankrijk, Portugal, Spanje, Zwitserland, Italië en Oostenrijk. De uitbreiding gaat via eigen winkels, maar ook in samenwerking met franchisenemers. Zo komen er ook winkels in Aruba en Marokko. Inmiddels telt Casa ruim vijfhonderd winkels in tien landen.

Zeggenschap
Het is niet alleen hosanna in de tijd dat Casa onder Nederlandse vlag opereert. Net als bij andere formules uit de portfolio van Blokker Holding komt de klad erin. Het winkelconcern baart in 2015 opzien door Casa ‘in verband met de overdracht van de beleidsbepalende zeggenschap’ niet langer mee te nemen in de jaarcijfers. Hetzelfde gebeurde met Tuincentrum Overvecht, dat niet veel later van de hand werd gedaan. Echter blijkt al snel dat de familie Blokker zijn handen niet van Casa aftrekt: de retailer blijft via een stichting onder directe controle staan. Meer concreet opereert Casa  onder leiding van Ab Blokker, de broer van voormalig algemeen directeur Jaap Blokker.

De 72-jarige Ab Blokker houdt zich vooral bezig met zijn grootste hobby: de inkoop van producten in het Verre Oosten. Hij is niet veel meer aanwezig bij Casa, maar gaat volgens een woordvoerder nog graag mee op handelsmissies. "Laten we stellen dat hij voor Casa een bijzondere supporter is". De dagelijkse leiding is in handen van Giane Van Landuyt, die in 2016 overkomt van vastgoedbedrijf Heijmans. De Belgische econome wordt in eerste instantie aangesteld als director management operations, maar neemt al snel ook de rol van ceo op zich. Aan haar de taak om orde op zaken te stellen bij de winkelketen, die de afgelopen jaren enkele miljoenen verlies heeft gedraaid en met dalende omzetten kampt. Net als Xenos heeft Casa de boot naar online gemist en worden veel klanten door Action en IKEA weggekaapt.

2020
Het eerste echte wapenfeit van Van Landuyt is de introductie van een vernieuwde commerciële strategie, genaamd 20.20. De retailer trekt naar eigen zeggen de kaart van inspiratie, zowel online als offline. Er komt een webshop, waar klanten online bestellingen kunnen plaatsen die in de winkel zijn af te halen. Ook ontwikkelt de retailer een totaal vernieuwd concept, waarbij klanten in een open en ruime winkel door verschillende inspiratiewerelden heen worden geleid. In 2016 zijn al veertig winkels naar het nieuwe concept omgebouwd, gevolgd door tweehonderd internationale winkels in 2017. De komende twee jaar worden ook alle overige winkels van de nieuwe uitstraling voorzien. Verder wordt geïnvesteerd in de upgrade van bestaande winkelpanden volgens een industriële look.

Casa richt zich met het nieuwe concept meer op jongeren, vertelde de ceo vorig jaar tegen De Tijd. De gemiddelde leeftijd van de klanten zou te hoog zijn. “Dat willen we aanpakken door minder reclame te maken op de radio en meer op Facebook, Pinterest en Instagram.” Ook de stap naar e-commerce is ingegeven door de wens om jongeren beter te bereiken. De Belgische retailer werkt toe naar een volwaardige webshop. Later dit jaar kunnen aankopen ook worden thuisbezorgd.

Nederland
Casa kan voor de leveringen gebruikmaken van een ‘hoogtechnologisch’ distributiecentrum, dat nog geen jaar terug in Olen werd geopend. Vandaaruit worden nu al alle winkels in Europa bediend. De magazijnen in Heultje en Itegem zijn gesloten, de samenwerking met enkele partijen opgezegd. Het nieuwe dc kostte liefst 34 miljoen euro, maar het laat Casa volgens Van Landuyt ‘efficiënter en goedkoper’ werken.

Vanuit hetzelfde distributiecentrum zullen straks ook alle winkels in Nederland worden beleverd. Nog dit jaar gaan de eerste vijftig vestigingen in ons land open. Casa neemt in totaal 110 locaties over van de vroegere zusterformule Xenos. De geselecteerde winkels liggen volgens de woordvoerder liggen op hightrafficlocaties, veelal in binnenstedelijk gebied. "Casa is geen discounter, maar biedt een duurzaam en kwalitatief alternatief voor de dure designmerken. We richten ons hoofdzakelijk op de stadscentra, omdat we merken dat mensen steeds meer gericht zijn op funshopping in de steden. Met de keuze van de winkels hebben we ervoor gezorgd dat we een behoorlijk landelijke dekking hebben in Nederland", stelt zij.

Het assortiment van Casa bestaat uit decoratie- en geschenkartikelen, huishoudtextiel, keukenaccessoires en meubelen voor in en rond het huis. De vergelijking met Xenos is snel gemaakt, maar Casa is ervan overtuigd dat zijn formule een aanvulling is op de Nederlandse markt. Als belangrijke factoren ‘voor een succesvolle positie’ in ons land worden de schaalvoordelen op het vlak van marketing en het internationale inkoopnetwerk genoemd. "Casa koopt niet langer individuele producten aan, maar stelt kwalitatieve collecties samen die één geheel vormen. Elk seizoen werken we daarom met drie frisse stijlen, die gebaseerd zijn op de huidige socio-demografische evolutie. We halen onze eigen inspiratie uit fashion, kunst, de natuur en de laatste trends. Hiervoor werken we samen met een gerenomeerde trendwatcher", legt de woordvoerder uit. Verder wordt het click & collect-concept direct bij de start in Nederland geïntroduceerd.

Ontslagen
Personeel hoeft Casa in ons land niet te werven. Van de bijna drieduizend werknemers die bij Xenos in dienst zijn, gaan er ongeveer 1.900 over naar de Belgische formule. Daarbij gaat het vooral om winkelmedewerkers en een aantal mensen die op het servicekantoor van Casa in Nederland terecht kunnen. Slecht nieuws is er voor zo’n 180 op het hoofdkantoor en distributiecentrum van Xenos in Waalwijk: zij verliezen hun baan. Wat er met de laatste zestig winkels van Xenos gebeurt, is vooralsnog onduidelijk. Hetzelfde geldt voor de 850 personeelsleden, die vooralsnog werkzaam blijven binnen de Xenos-formule. Meer dan de komst van een klein servicekantoor is er nog niet bekend: de precieze invulling van de toekomstige formule van Xenos wordt de komende maanden pas bepaald.

Het is een hard gelag voor Francine van Dierendonck, die nog geen twee jaar terug bij Xenos kwam om de winkelketen te reanimeren. Onder haar leiding gingen de eerste leerwinkels met een nieuw concept van Xenos open. Een nieuw logo, ongedwongen looproute, winkelwagentjes en magazijnverkoop: alle ideeën lijken door de overname door Casa de prullenbak in te kunnen. De twee leerwinkels in Den Bosch en Haarlem worden nog dit jaar aan de Belgische retailer overgedragen. Eerder nam Xenos al afscheid van de Duitse winkels, die door Blokker Holding aan Tedi zijn verkocht. Nu nog een oplossing vinden voor Big Bazar en Maxi Toys, en de ontmanteling van het ooit zo indrukwekkende detailhandelsconcern is voltooid.