Maak kennis met de RetailRookies 2018-2019: tien innovatieve pioniers die op nieuwe manieren inspelen op consumentenbehoeften en de retail kleur geven. Begonnen op een wit vel, aan het begin van een nieuw avontuur. Vandaag aandacht voor Stadsplank. "Een broodplank van het bos waar je je vrouw hebt ontmoet."

Bomen. Toen Tom Marcelis klein was, vond hij ze al prachtig. Vooral die grote, waar je zo mooi hoog in kunt klimmen. De liefde voor hout blijft. Nadat hij een aantal jaar als grafisch vormgever heeft gewerkt, laat hij zich omscholen tot meubelmaker. Als hij voor een klant een tafelblad van iepenhout moet maken, komt hij bij Stichting Stadshout in Amsterdam terecht. “Daar hoorde ik dat de boom uit het Amstelpark kwam en het leek me leuk om dat te graveren in het tafelblad.” Hij stelt ook een A4’tje op met een beknopte geschiedenis van het park, et voilà: het idee voor Stadsplank is geboren.

Stadsbewaarder
Marcelis maakt snij- en broodplanken van gekapte stadsbomen, die anders in de versnipperaar zouden belanden. In elk exemplaar is de herkomst en soortnaam gegraveerd, evenals een qr-code waarmee je via Google Maps de exacte standplaats ziet en je meer informatie over de locatie en boomsoort kunt vinden. Marcelis wil met zijn planken een tastbaar voorwerp creëren dat de historie van de plek vertelt. Want het is toch zonde als die schatten van de stad verdwijnen? Juist het verhaal achter de planken spreekt aan, merkt hij. “Iemand wil bijvoorbeeld per se een Stadsplank van het Amsterdamse Bos, omdat hij daar zijn vrouw heeft ontmoet.”

Ook de b2b-markt heeft hem ontdekt. Zo serveren restaurants hun gerechten op planken van bomen bij hen uit de buurt. “Men wordt zich er steeds meer van bewust dat hout van ver weg not done is. Met Stadsplank krijgt een boom die toch al weg moet, een tweede leven.” Inmiddels werkt Marcelis met drie medewerkers in een meubelmakerscollectief aan de rand van Amsterdam. Onder de naam Hout van je Stad maken ze behalve planken sieraden en tafels van stadshout. Die zijn te koop via de webshop en winkels in de hoofdstad. Ook in Rotterdam, Almere en Lelystad is de Stadsplank verkrijgbaar, uiteraard van eigen stadshout en gemaakt door lokale ondernemers.

Nieuw model
Een grote uitdaging is het vinden van geschikt hout waarvan de herkomst bekend is. “Er zijn meer dan genoeg bomen die om legitieme redenen gekapt worden, maar heel veel zit nog vast in de klassieke distributiekanalen”, legt Marcelis uit. Tot voor kort zagen gemeenten hout als een afvalproduct dat via aanbestedingen aan boomverzorgers de stad uit werd gewerkt. Meestal eindigt een stadsboom dan als spaanplaat of als snippers. “Op bestuurlijk niveau krijgt men steeds beter oog voor de waarde van het eigen hout. En het thema van de circulaire stad als het gaat om afval en grondstoffen is erg actueel. In die zin hebben we de wind mee.”

Expansie
Intussen werkt Marcelis stug door aan zijn ambitie: elke grote stad zijn eigen Stadsplank. De blauwdruk voor de uitrol ligt al klaar. “Als we op die schaal bruikbare producten maken, waarin de wereld van design en de waarde van stadshout samenkomen, ben ik een tevreden mens.” Daarnaast droomt hij ervan om Hout van je Stad uit te bouwen tot een gerenommeerd meubelmerk en de opening van een eigen werkplaats en atelier, waar klanten het productieproces kunnen zien. “Compleet met een mooie showroom. Denk aan het terrein van Piet Hein Eek in Eindhoven, waanzinnig!”