E-commerce is het domste businessmodel ter wereld: de webwinkel als sterfhuisconstructie

E-commerce is het domste businessmodel ter wereld: de webwinkel als sterfhuisconstructie

Door Hans van Tellingen, Tadek Solarz en Ernest Schaapman*

Zijn naam: Pieter Zwart. Zijn beroep: eindbaas bij Coolblue. Zijn missie: een absurd hoge klanttevredenheid. Chapeau. Wie kent Pieter niet? Briljant ondernemer. Een PR-machine. Begiftigd met een forse dosis humor. En bovendien ‘very likable’. In december 2017 zei hij het volgende: “E-commerce is het domste businessmodel ter wereld. Iedere webwinkel ziet er precies hetzelfde uit. Het is altijd iets met een plaatje. Iets met een prijsje. En iets met een knopje. En daar zit precies het probleem. Dat plaatje is iets wat je zelf niet bedacht hebt. Dat knopje moet het gewoon doen. Dus uiteindelijk blijft er maar één ding over waarmee je je kunt onderscheiden. En dat is het (lage) prijsje. Aangezien ik alleen al in Nederland zestigduizend concurrenten heb, snap je dat dit gewoon een race to the bottom is. Oftewel: geld verdienen met webwinkels maken, is bijna onmogelijk”. 

Hé, maar dat is grappig. Dit lijken wel citaten uit ons eigen artikel uit februari 2016, dat nu hoofdstuk 8 van het boek #WatNouEindeVanWinkels is. Een artikel waarop veel reacties kwamen. Van (uiterst) positief tot (uitgesproken) vijandig. Want: ‘Kom niet aan de webwinkel. Dat is de toekomst!’ Mwah, dat is de vraag vonden wij. En vinden wij nog steeds. En zou Pieter dat nu ook door hebben? Dat je dus geen geld kunt verdienen met (alleen) webwinkels?

Een aantal webwinkelfeiten uit Silicon Valley
Het vorige artikel uit deze reeks eindigde met twee (waargebeurde) verhalen. In het eerste verhaal bezocht een van de auteurs – Hans van Tellingen – Cisco in Silicon Valley, waar in het najaar van 2016 een cursus ‘disruptie’ werd gegeven. Over hoe je met webshops geld kon verdienen en je de fysieke winkel kunt verslaan. Bij Cisco dachten ze dat veertig procent van alle aankopen in de VS al via het web gaat. En dat de toekomst voor webwinkels zonnig is. De auteur van dit stuk wees fijntjes op het feit dat het omzetaandeel van Amerikaanse webshops minder dan acht procent was. Officiële cijfers van ‘The US Government’. Consternatie alom. Zeker toen door de auteur het volgende werd verteld: “Echt geld verdienen kun je alleen met een stenen winkel. Zo’n beetje elke webshop lijdt verlies. Gebruik internet als hulpmiddel om mensen naar jouw winkel toe te halen. Zodat de transactie daar plaatsvindt. Het liefste met een lange kassabon. Ingewikkelder dan dat is het niet.” 

Het tweede verhaal. Dezelfde auteur bezocht ook Google, afgelopen voorjaar. Google is een stuk verder dan Cisco. Waarom? Google gelooft in retail. Fysieke retail wel te verstaan. In meerdere presentaties werd dit benadrukt. De mogelijkheden van de zich oriënterende consument zijn inmiddels oneindig groot. Hoe krijg je die consument in jouw winkel? Dat is de essentie. In geen enkel land vertegenwoordigen de webaankopen meer dan tien procent. En Google verwacht niet dat dit percentage de komende jaren heel veel zal stijgen. Meer dan negentig procent van alle aankopen vindt dus nog steeds in de fysieke winkel plaats. En in die fysieke winkel kun je dus nog het meeste geld verdienen. Online zichtbaarheid is van groot belang, maar internet dient met name om mensen naar de fysieke winkel toe te halen. Aldus Google. Internetgigant.

Het piramidespel van Zalando
Ons eerder genoemde artikel deed veel stof opwaaien. Wat waren de belangrijkste conclusies destijds?

  • Het geloof in de webshop is een soort religie. ‘Internetkerk’ is een goede benaming.

  • Als je denkt dat webshops dé toekomst zijn, dan doe je aan achterhaald ‘2012-denken’.

  • Er is geen directe correlatie tussen internet en leegstand.

  • De pure webplayers zijn uiterst scheutig met informatie over de omzet. En de grote percentages groei. Maar zij zijn niet scheutig met informatie over winst. Daar is zelfs bijna nooit sprake van. Sterker nog: de megaverliezen stapelen zich op. Vaak evenredig. Dus: hoe hoger de omzet, hoe hoger het verlies. Met name Zalando - gratis verzendingen en gratis retourzendingen, terwijl deze laatste naar verluidt zeventig procent bedragen - maakt het bont. Elk jaar in januari melden zij trots dat zij voor het eerst winst hebben gemaakt. Maar ergens in augustus blijkt dan dat er kennelijk nog 'vergeten kosten' zijn. Die van de 'brutowinst' moeten worden afgetrokken. Zalando lijkt zo een piramidespel te zijn. Op een gegeven moment loopt het spaak. Bijvoorbeeld als de financiers Zalando zat zijn. In het artikel wordt een uitgebreide tabel getoond die onze stellingen ondersteunt.

  • Kloppen de omzetgegevens eigenlijk wel? Verzend- en retourkosten zijn meestal bij de omzet inbegrepen. Tevens doet men aan 'dropshipping'. De omzet van de aangesloten partner (een andere retailer) van het verkochte product wordt voor honderd procent meegerekend. Terwijl sommige producten alleen maar zijn verhandeld. En dus nooit in het bezit zijn geweest van de internetaanbieder. Zodat eigenlijk alleen de commissie als omzet gerekend moet worden. Als bol.com zegt met dertig procent te groeien, zijn ze eigenlijk maar met zeven of acht procent gegroeid.

  • Waarom gaan bedrijven als Zalando toch gewoon door? Dat kunnen zij zolang er sprake is van financiers. Maar deze willen toch ook geen geld gooien in een bodemloze put? Uiteindelijk niet, zo is de verwachting.

  • Het zou ook anders kunnen. Op veel plekken worden fysieke winkels geopend door de vroegere ‘pure players’. Zodat zij volwaardige omnichannel-aanbieders worden. Zoals Coolblue, Fietsenwinkel.nl en op internationale schaal Amazon. En Alibaba, dat zelfs complete winkelcentra opkoopt.

  • En verder kwam de Nederlandse onderzoeker Jesse Weltevreden tot de conclusie dat tachtig procent van de etailers eigenlijk geen geld verdient. Zij zijn vaak niet eens vindbaar op het internet. Het zijn vaak 'zolderkamerbedrijfjes'. En veel van die 'winkels' verdwijnen na een paar jaar weer. Natuurlijk zijn er ook bedrijven die wél vindbaar zijn. En die zelfs hoge omzetten behalen. Maar vaak wordt door deze bedrijven met name geconcurreerd op 'prijs'. En dat is in 2018 niet anders.

  • Discounters als Action en Primark hebben geen webshop en halen torenhoge omzetten. Hoge groeipercentages. En hoge winsten. Een webshop zou de winsten teniet doen. Want de lage marges laten geen verzend- en retourkosten toe, die door de retailer betaald moeten worden.

  • Op het internet wordt gericht gezocht en gekocht. Vaak blijft het bij één product. Er is sprake van een korte kassabon. In de fysieke retail wordt vaak meer gekocht dan men van plan was te kopen. Een lange kassabon.

  • De van origine fysieke spelers als Zara en onze eigen vanHaren hebben een webshop. Maar het gros van de (hoge) omzet en de (grote) winst wordt behaald in de fysieke winkel. Ook hier geldt dat de webshop meer als een service naar de klant wordt gezien. Om je bestaande klanten te houden. Om deze nog meer te laten besteden. En om nieuwe klanten te verkrijgen. Die daarna ook de winkel ingelokt worden als zij de bestelde spullen ophalen. En aldus een lange kassabon genereren.

  • De ICSC heeft berekend dat minimaal tachtig procent van alle (van origine fysieke) retailers met een webshop verlies maakt op de webshop. Maar als je een sterk merk bent, maakt dat niet uit. Je maakt het goed met de winst van de fysieke winkel. Maar juist als matig draaiende retailer kan een webshop meer 'burden' zijn dan 'asset'. Een webshop is er eigenlijk alleen voor de betere retailers, die de verliezen hierop kunnen compenseren.

Er kwamen veel reacties. Sommigen uit de onlinewereld dreigden zelfs met juridische maatregelen. Dat was het slechte nieuws. Maar goed nieuws was er ook. Heel veel goed nieuws. De media - krant, radio, tv, tientallen interviews - smulden van het verhaal. In Nederland én België. Eindelijk werd het hosannagejuich van de webshops een keer doorgeprikt. En sindsdien komt ook Coolblue met winstcijfers naar buiten. Wat ze voorheen niet deden. Heel erg minieme - bruto? - winstcijfers overigens. Waarbij je je moet afvragen of dit ook eigenlijk geen nettoverliezen blijken te zijn. En daarbij: zijn de verliezen uit eerdere jaren al gecompenseerd? In hoeverre is er sprake van eigen vermogen op de balans?

Ons artikel uit 2016 raakte een snaar. Bij velen. En de boodschap mag gehoord worden. Een webshop is slechts een distributiekanaal en geen concurrent voor de stenen winkels. 

Waarom webwinkels schadelijk zijn voor de maatschappij
Het verhaal gaat verder. Webwinkels doen soms meer kwaad dan goed. En zijn vaak zelfs schadelijk voor de maatschappij. In dit artikel van oktober 2017 is daar het volgende over geschreven:

  • Webwinkels leiden tot meer verkeerscongestie en gevaarlijke situaties in de binnenstad;

  • Grote ‘consultancy firms’ (als McKinsey) hebben vaak weinig met retail en doen verkeerde voorspellingen die veel te positief uitpakken voor de toekomst van de webwinkels;

  • Banken lijken retail ook vaak niet goed te vatten en hebben webshops zwaar gefinancierd;

  • Webshops betalen geen (winst)belasting;

  • The ‘race to the bottom’ leidt tot lagere prijzen. En dus ook tot verlies bij fysieke retailers;

  • Webshops worden onevenredig bevoordeeld ten opzichte van fysieke winkeliers, er is geen gelijk speelveld;

  • De overheid - en dus de belastingbetaler – draait uiteindelijk voor de kosten op.

Groeit het internetaandeel eigenlijk wel zo hard? 
In 2015 hebben wij becijferd dat het internetaandeel in de totale retailomzet hooguit zeven procent bedroeg. En geen 23 procent, waar Thuiswinkel.org en GfK destijds mee schermden. Let wel: in dit percentage - van maximaal zeven procent - is ook omnichannel verwerkt (op het web bestellen, in de winkel halen; of in de winkel bestellen en het dan thuis laten bezorgen). Terwijl dit eigenlijk ook een fysieke component kent. In een komend artikel en het komende boek ‘Waarom Stenen Winkels Winnen’ volgen de resultaten van de eerste betrouwbare meting, die door Strabo is uitgevoerd. Met percentages onlineaandelen die dichter op de waarheid zitten dan ooit tevoren. 

Een webwinkel is eigenlijk een postorderbedrijf
Interessant is de these in hoeverre het onlineaandeel echt gegroeid is als je de vroegere postordermarktaandelen eraf trekt. Postorderbedrijven werden destijds verzendhuizen genoemd. Geen warenhuizen of winkels. Verder is Amerikaanse warenhuisketen Sears ooit begonnen als postorderbedrijf. Om later pas uit te groeien tot een fysieke warenhuisgigant. Amazon gaat dezelfde kant op. Amazon? Ja, Amazon. Want een webwinkel is eigenlijk niets meer dan een postorderbedrijf. En Amazon (nu al met een fysiek aandeel van ruim dertig procent) gaat zich ontwikkelen tot een soort Sears. En opent in rap tempo winkels. Stenen winkels. Vroeger werd er al bezorgd. Door de postorderbedrijven. Nu wordt er ook bezorgd. Door de webwinkels. Het enige verschil met vroeger is een handige bestelapp, niet veel meer dan dat. Maar met bezorgen verdien je geen geld in de retail. Daarom gingen de postorderbedrijven zich ontwikkelen tot fysieke aanbieder en doen de huidige webwinkeliers hetzelfde. 

Het verliesvehikel van Bol.com
Dan bol.com. De eeuwige startup. Al sinds 1999 actief. Medeauteur Tadek Solarz heeft hier al sinds 2016 meerdere blogs aan gewijd. Het aardige is dat sinds vorig jaar Ahold Delhaize jaarcijfers produceert. En hieruit kun je, via een omweg, de verliescijfers van bol.com distilleren. Deze bedragen jaarlijks zo’n honderd miljoen euro. Op een omzet van ruim een miljard. Dat lijkt geen duurzaam verdienmodel. Solarz vat het als volgt samen: “Daarmee lijkt het avontuur van de Nederlandse pure players voorlopig ten einde. Er is op dit moment kennelijk geen schaal in Nederland waarmee je als pure player een online warenhuis succesvol kan exploiteren. Verdere groei richting handelsplatform of investeren in fysieke winkels is onvermijdelijk”.  En in een andere blog wordt ook de totale behaalde jaarlijks online omzet - van alle webwinkels tezamen - in Nederland (zo’n elf miljard) gerelativeerd: “Elf miljard omzet is natuurlijk een indrukwekkend getal. In perspectief is het echter nog steeds maar evenveel als de halfjaaromzet van Zara, dat er met zijn stenen winkels meer dan een miljard euro netto aan overhoudt. Wat in Nederland wordt verdiend, onder de streep, met het verplaatsen van die elf miljard euro online omzet - waar online believers mee pronken - weet niemand”.

En over de winsten - die geen echte winsten zijn - het volgende: “Nadat een ING-medewerker (gespecialiseerd in retail) juichend twitterde dat de ebitda van Coolblue was toegenomen, meldde ik dat ebitda nog geen winst was. En dat de verhouding ebitda versus omzet wellicht ietwat aan de krappe kant was. Ik werd door hem neergezet als een dinosaurus. En we weten allemaal wat er met de dinosaurussen is gebeurd. Alles mag je zeggen natuurlijk, maar van een bankmedewerker had ik iets meer diepgang verwacht. Ebitda - inkomsten vóór aftrek van rente, belasting, afschrijvingen op activa, leningen en goodwill - is een vaag begrip”.

Amazon, zo elegant als een kettingzaag 
Oké, zul je als lezer zeggen, dit is Nederland. In Amerika kan het wel, winst maken. Zo maakt Amazon veel winst. Zou het? Uit dit artikel blijkt dat - op de retailverkopen - Amazon misschien wel een miljard dollar per jaar verlies lijdt. En winst wordt er alleen behaald met clouddiensten en aanverwante zaken. Het is zeer de vraag of de hoge beurswaarde van Amazon gerechtvaardigd is. En of Amazon nog heel lang dé uitdager zal blijven. Zo verwacht Doug Stephens, Amerikaanse retailfuturist, althans. In essentie zegt hij: “As a shopping experience, Amazon is about as elegant and enjoyable as a chainsaw".

Stephens heeft overigens al veel over Amazon geschreven. En door RetailTrends is hij ook geïnterviewd. Dat Amazon steeds nadrukkelijker investeert in echte winkels, is voor Stephens het bewijs dat het fysieke winkellandschap niet dood is. Logisch ook, vindt hij: “Want naar een winkel gaan is een menselijke activiteit, die afstamt van de dagen dat we nog jagers en verzamelaars waren. Het zit in ons dna, de neiging om naar een winkel te gaan zal dus blijven”. Hij ziet Amazon nog veel jaren de lakens uitdelen, maar signaleert voor de onderneming ook risico’s aan de horizon: “Op een gegeven moment is Amazon op het speelveld geen uitdager meer die de vrijheid heeft om geld te verkwanselen onder het motto van innovatie en groei”. Anders gezegd: ook Amazon is eindig.

Het failliet van de platformeconomie
En de platformen als businessmodel? Bol.com is een platform. Amazon is dat ook, in die zin dat je ook producten van anderen verkoopt. Volgens sommigen zijn platformen de toekomst. Maar wij denken dat de platformen eigenlijk de weg kwijt zijn. Alsof het niet meer om de producten gaat, maar alleen om de distributiekanalen. Het gaat echter niet om het distributiekanaal. Het gaat om de spullen die je verkoopt. Dat moeten producten zijn die mensen ook willen hebben. En waarvoor ze willen betalen. Zowel online als offline.

De webshop is passé
De verwachtingen die de webshopeconomie met zich meebrachten zijn eigenlijk niet gerealiseerd. ‘Pure players’ spelen niet de belangrijke rol die werd verwacht. Zoals we eigenlijk al jaren roepen, blijkt ‘online’ een distributiemodel te zijn, dat nu ook met succes als een servicemodel door alle winkels is omarmd. Kijk maar naar de gratis boodschappendiensten van Jumbo en Albert Heijn. Men noemt het e-commerce. Maar dat is onzin. De kruidenier van vroeger bracht de boodschappen 's avonds ook gratis bij je thuis. Dit betreft ‘gewoon’ goede service. ‘Piet de SRV-man’ deed elke avond een extra ronde, waarbij hij gratis de spullen bracht die hij overdag niet in zijn kar had. De hele e-commercediscussie is nogal hijgerig. 

Daarbij is alles eigenlijk omnichannel geworden. De slechte winkelketens hebben door een waardeloze vermogenspositie de afgelopen tien jaar het loodje gelegd. Al die faillissementen stookten het onlinevuurtje op: ‘Zie je wel, online heeft de toekomst, kijk eens naar al die bedrijven die kapot gaan. Dat komt door het internet’. Onzin, zo blijkt. Nu de economie weer draait en de koopkracht weer meer op orde is. De meeste winkelbedrijven verdienen gewoon weer geld. 

Verder gaan wij nu richting een nieuwe financiële situatie. Wanneer de rente gaat oplopen komen er alternatieven voor beleggers. De afgelopen jaren werd geïnvesteerd in de zogenaamde groeiaandelen. Zoals bijvoorbeeld Thuisbezorgd/Takeaway.com. Niet omdat de resultaten zo goed zijn, maar omdat er veel geld naar toe vloeit, stijgt de beurskoers als vanzelf. Dat levert mooie – fictieve – rendementen op voor beleggers. De helft van de omzet is echter verlies. Dat kun je met droge ogen nauwelijks een verdienmodel noemen. Veel van deze internetaandelen, vrijwel allemaal, keren geen dividend uit. Dus zijn het eigenlijk geen aandelen voor beleggers. Maar wél aandelen voor speculanten. De geldpersen hebben de afgelopen jaren volop gedraaid. Een muur van ‘gratis geld’ stuwde de webshopeconomie. 

Als je goed kijkt, zie je dat er een verandering op til staat. De geldpers draait steeds langzamer. De rente kruipt omhoog. Zodra financiële markten gaan veranderen – en dat is in de afgelopen tien jaar nog niet gebeurd – breekt de volgende fase aan voor de online pure players die – omdat ze niet of nauwelijks geld verdienen – niet zo veel vet op de botten hebben. Zodra speculanten alternatieven hebben om te beleggen, valt de motor stil. Het zou zomaar kunnen dat wij dan een domino-effect gaan zien. De problemen bij bijvoorbeeld Tesla steken misschien wel het lont in het kruitvat. Waarna ‘lievelingsdisrupters’ als Uber en Airbnb – en andere platforms – het heel erg moeilijk gaan krijgen.

Het bloedbad van Uber, Tesla en Takeaway
Het is een soort bespiegeling die je niet veel leest. Iedereen schreeuwde dat de winkels naar de verdoemeis gingen vanwege het internet. Dat was onzinnig. Geld zoekt rendement en dat was te vinden in de onlinehoek. In die hoek groeiden de omzetten. Dat er geen ene mallemoer verdiend werd maakte niemand wat uit. Omzetgroei zorgde voor meerwaarde van die bedrijven en die werden meer waard omdat er meer geld ingestopt werd. Eigenlijk pomp je er een hoop lucht in. En alleen de eerste investeerders profiteren. De laatste investeerders draaien voor de ellende op. Daar zijn bedrijven heel groot mee geworden. Zodra dat geld ergens anders kan renderen loopt die motor echter vast. De kassa’s van bijvoorbeeld Takeaway en Tesla zijn leeg. Daar moet steeds extern geld in. Zodra dat niet meer komt is het van de ene op de andere dag afgelopen. Het zou zomaar kunnen dat we zoiets binnen twee jaar gaan meemaken. Nu hebben wij geen glazen bol, maar dat het weerstandsvermogen van veel online bedrijven nauwelijks iets voorstelt is een publiek geheim. Met één zuchtje tegenwind is het simpelweg afgelopen.

Je kunt je wel voorstellen dat zoiets een bloedbad kan worden. Als het vertrouwen uit die online shopmarkt loopt, krijg je simpelweg geen financieringen meer. De bank of externe financiers trekken óf de stekker eruit óf de webretailer betaalt zich bont en blauw aan risico-opslag. Waardoor je nooit meer een euro kunt verdienen. In zo’n scenario gaan wij precies zien wat wij ook gezien hebben met de fysieke winkels, maar dan andersom. Gebrekkig eigen vermogen en banken die niet thuis geven. Tel uit je winst. Of beter: je verlies. Faillissementen zijn het gevolg.

Conclusie
Is online zichtbaarheid eigenlijk met name een middel om klanten naar de echte winkel toe te lokken? En een service om jouw maat/kleur dezelfde dag of volgende dag thuis te laten bezorgen als het product niet op voorraad van de winkel is – met overigens wél gevolgen voor de marge vanwege de bezorgkosten? Is een webwinkel eigenlijk alleen maar geschikt voor sterke fysieke retailers? En niet voor kwakkelende retailers, zoals V&D en Blokker? Te grote online marktaandelen leiden ertoe dat je in je eigen voet schiet als retailer. De onlinediscussie is daarmee een achterhoedegevecht. Uiteindelijk gaat het om de producten die je verkoopt. De collectie, de service en het ondernemerschap. 

En om weer terug te komen op de postorderbedrijven van vroeger: ook toen had je al luie mensen. Of mensen die een hekel hadden aan winkelen. Of slecht ter been waren. En dus vanuit hun stoel bestelden. Onlineverkoop is een distributiemodel, maar geen verdienmodel. Een webwinkel runnen is een tamelijk domme activiteit, waarmee je zelden winst kunt maken. 

*Hans van Tellingen is algemeen directeur van winkelcentrumonderzoeker Strabo. Hij is hoofdauteur van het boek #WatNouEindeVanWinkels en werkt momenteel met medeauteurs aan deel 2: ‘Waarom Stenen Winkels Winnen’.Tadek Solarz is ondernemer en marketingman en is DGA van The Creative Marketing Group/CMG Nederland. Ernest Schaapman is afkomstig uit de moderetail en werkt op dit moment in de laatste fase aan een startup in stealth-modus.

Reacties 31


Koert van Eerten 31 okt, 09:40

Natuurlijk is on-line verkoop een succesvolle strategie, maar wel een heel specifieke. Dus niet voor iedereen geschikt, Met name niet voor MKB. De reden is simpel: voor succesvolle on-line verkoop heb je dominantie en volume nodig (dus een oneindig assortiment) . Dat kunnen vooral multinationals opbrengen. De meest schadelijke neven effecten van die dominantie zijn - behalve de veelvraterij in assortiment- ook het tot op het bot verwennen van publiek. Intussen richt alles en iedereen zich op on-line verkoop: een webbouwer denkt alleen nog in blogs of webshops. Dat maakt een winkel exploiteren tot een bijna dommige, achterhaalde activiteit. Dat onze regering een voorliefde heeft voor multinationals is bekend. Dat ze het MKB niet echt koesteren en aan haar lot overlaten met het idee: het zijn de sufferds die achterlopen, het is een shake-out: dat is ook bekend. Het is die bias die ook veel goede MKB ondernemers de kop kost. Misschien zijn er signalen dat dit nu ook langzaam doordringt tot Den Haag: wie gaat de belasting opbrengen als je het MKB om zeep helpt? Wie gaat er voor de banen zorgen?


Fons Maenhoudt 3 okt, 20:10

Als Trenddeskundige, dus deskundig in het gebruik van het proces in trends ben ik het helemaal eens met dit artikel. De e-commerce en webshops zijn een onderdeel van de digitale revolutie (een Macro trend) en dit proces zit nu in de signaal fase. De volgende fase die zeer binnenkort zal worden ingezet, is een grote terugval. Deze terugval is onvermijdelijk, het proces in trends kent immers net als de zwaartekracht een wetmatigheid die zich altijd en overal laat gelden.
Kortom wat in dit artikel beschreven staat klopt en zal ook spoedig gaan gebeuren. Wil je begrijpen hoe het proces in trends werkt, weten wat er op je afkomt en daar je voordeel mee doen? Connecteer dan even op LinkedIN, voor verder contact.


Joop Rutte 1 okt, 14:56

Mijn bedrijf heeft op dit onderwerp vooral het drogisterij bedrijf goed in beeld. Ik deel de opvatting van Hans dat de online groei stagneert. Als je zoals mijn bedrijf verder kijkt dan zie je op basis van externe betrouwbare financiële data de nodige liquiditeit zorg die Hans ook deelt. Bovendien zie ik niet echt verheffende web retailers binnen drogmetica (de retailers met een eigen assortiment en gerichte focus daargelaten). Men richt zich eenzijdig op de kassa en biedt de hoogste kortingen op premium artikelen. Op het gebied van SEO valt nog het nodige te doen. Ook mis ik de link naar prikkelende content, social media en communities. Funnel verbanden die er op health en beauty toch genoeg te maken vallen lijkt me. In deze sector is er nog niet een Cool Blue opgestaan. Ik denk echter zeker niet dat het allemaal zo hopeloos is. Zie dit als een eerste evolutionaire stap naar een ander distributie landschap, deels omni-channel. De naamsbekenheid is al redelijk gerealiseerd. De waardering van de webwinkels is over het algemeen significant hoger dan die van de stenen winkel. Men dient de focus te verleggen op de geengageerde shopper via een beter doordacht marketing instrumentarium. De shopper heeft men nu al. Het wordt tijd om de shopper nu eens met haar onderliggende behoefte te gaan helpen en vast te houden. En dat doe je trouwens ook door in gesprek te gaan met de leveranciers van je producten, want het is van de gekke dat er in de meeste gevallen geen overleg (of aankondiging) zijn over in te zetten promoties. Dat zet op dit moment veel kwaad bloed.

Joop Rutte
Eigenaar Info2Action Nima RM-EMP marketeer


Wil van der Holst 1 okt, 13:23

De percentages zullen enorm varieren per branche. Muziek wordt voor het grootste deel online gekocht terwijl nieuwe auto’s en motoren niet online gekocht worden.


Hans Van Tellingen 28 sep, 19:40

Dank allen, en je dochter is een wijze jonge vrouw, Robbert;). Lees het hier: https://retailtrends.nl/item/48536/de-essentiele-invloed-van-vrouwen-op-retail


Robbert Rutgrink 28 sep, 13:29

Boeiend om te lezen hoe verschillend men denkt over het zelfde fenomeen. Ik moest regelmatig aan mijn dochter van 15 denken. Als haar gevraagd wordt wat ze wil gaan doen dit weekend zegt ze: lekker shoppen! Niet achter een scherm maar in het echt, winkels in en uit, horen, zien en voelen. 's avonds shop ik online omdat het moet (overdag werk ik) en in het weekend ga ik naar TOFFE winkels omdat ik dat wil.


Daniël Van Campenhout 28 sep, 02:29

Hallo Nederland,
Ik ben 61jaar en 44 jaar in de fietsen business, geen webshop, geen internet pagina. Wel een (oude) stenen winkel zoals dat nu genoemd wordt. 70% van de tijd hangt er een bordje "volzet voor deze week" op de werkplaats deur. Veel nieuwe en vooral jonge klanten die ondertussen het online shoppen in onze branche afgeleerd hebben door verkeerde aankopen zonder echte dienst na verkoop (iets gratis mogen terugsturen is geen dienst na verkoop). Het internet is een zegen in deze tijden, het maakt nieuwe klanten opzoek naar echte service. Aan ons de dinosaurussen die wel overleven, om deze stevig te omarmen met vakkennis en simpele maar oprechte vriendelijkheid, dan pas heeft die online consument een alternatief waar geen enkele van de huidige online aanbieders tegen op kan.
Er zullen ondanks alles steeds consumenten zijn die op zoek zijn naar echt goede dingen en daarvoor willen betalen ook. Dan pas kan je winst maken. Laat de Amazons en de Bol.coms van deze wereld maar doen.


Bas van Montfoort 27 sep, 23:58

Hi, zonder vooroordelen mijn reactie op dit (naar mijn idee) goed onderbouwde artikel en de reacties hierop. Auteur legt keer op keer de nadruk op het feit dat de pure players met omzetten indruk maken, maar dat het zeer moeilijk is om te achterhalen of ze winst maken (lees: dat doen ze niet). Winst maken is het doel van èlke onderneming. En in deze ondernemingen wordt geen winst gemaakt. De commentatoren blijven focussen op de groei van de winsten en de beurswaarde van deze bedrijven. Daar gaat het dus niet om.


Hans Van Tellingen 27 sep, 23:26

Verder ook bedankt Gerben, Jan en Han voor jullie reactie.


Hans Van Tellingen 27 sep, 23:23

Ik ook;). Dank voor je reactie.


Roy Roes 27 sep, 17:18

Ik vroeg niet naar vroeger, ik vroeg naar de huidige situatie. Denk dat het alleen nog maar op bol.com te vinden is, en misschien wat andere online-afzetkanalen en dus niet meer in een fysieke winkel te koop is. Zie daar de toegevoegde waarde voor een online zaak.

Maargoed, ds 300 winkels zorgen voor 80% marktaandeel, en die ene webshop voor 20% marktaandeel.

Ik ben benieuwd naar de cijfers voor je nieuwe boek


Hans Van Tellingen 27 sep, 16:34

Heeft in 300 boekhandels gelegen. Marktaandeel Bol was circa 20%????


Roy Roes 27 sep, 16:30

En dat boek dat zo wordt aangeprezen uit 2016 en het nieuwe nog uit te geven boek, zeker nergens in de winkel te vinden en alleen te koop via bol.com?

Toch best handig, een dergelijk online afzetkanaal


Jan Huzen 27 sep, 09:45

Winkel gecombineerd met een webshop zal best toekomst hebben, Vermoed dat veel webshophouders met een groot geheim lopen, namelijk dat ze verlies draaien. Onbedoeld worden ze tegen elkaar uitgespeeld. Wie bereid is het grootste verlies te nemen mag leveren, liefst op een vooraf aangegeven tijd! Niet dat de klant er om gevraagd heeft, Maar ach nu het kan ontvang het pakje het liefst om 10 over 11 morgen... Koop en verkoop moet van 2 kanten komen.. Online was nieuw en populair om te vertellen. Maar inmiddels is het een ordinaire uitbuiting geworden. Niet dat de klant er om heeft gevraagd, Maar het zijn de online shops zelf die zich zelf steeds verder moeten onderscheiden. Tot zover: Nu besteld over 15 minuten bij u thuis bezorgd. Onhoudbaar.


Gerben Boogaard 26 sep, 23:58

Bedankt voor het goede verhaal. Omdat in veel gevallen het marktaandeel gekocht wordt omdat steeds een voorschot op de toekomst wordt genomen, zal het marktaandeel terug lopen als de onverantwoorde investeringen stoppen. Rendement is het enige echte doel van elke onderneming . Ik geloof ook in de combinatie. Webshop en de fysieke winkel moeten elkaar ondersteunen. Ik kan niet wachten tot het volgende verhaal van jullie.


Han Willemse 26 sep, 13:51

Retouren zijn killing voor elke business! Normale colli-retour kost ongeveer 10x kosten heenweg. Oddshaped colli ( fiets,tv ed) en gevaarlijke stoffen zeker 100x kosten heenweg en soms verboden (vuurwerk,gevaarlijke stoffen,drugs ed).


Jurrut van Arend 21 sep, 23:36

Nice! Waar kan ik ‘m ophalen? Praten we dan verder, want er is echt meer nuance nodig! Visie in dit stuk is mij te eenzijdig geschreven en geldt misschien (ten delen) voor online (r)etailers die verder totaal geen waarde toevoegen in de keten, zoals een uitstekende digitale propositie (booking.com, Zalando) of service (punt wat Coolblue artikel maakt: service as a differentiatior). Dit kun je dan weer niet zomaar op ‘brands’ betrekken die online gaan, daar spelen hele andere krachten.


Jurryt van Arend 21 sep, 22:16

Beste Hans, dank voor je reactie. Wat ik lastig vind, is dat er in eerdere antwoorden niet feitelijk wordt ingegaan op reacties die niet klakkeloos meegaan in dit tamelijk slecht onderbouwde opiniestuk. Dat is nog los van mijn eigen menig, want beroepshalve zul je misschien begrijpen dat ik (gelukkig) in het “2012 kamp” zit.. Maar even terug naar m’n punt, als een website (of “webwinkel”, zoals het generaliserend en onterecht wordt genoemd) gelijk wordt gesteld aan een postorder, dan ben je niet in 2012 blijven hangen, dan hang je in 1989 (jaja, het ontstaan van het www). Er is namelijk best nog wel wat meer te vinden op het internet dan puur conversie gedreven webwinkels ;) Misschien is het een idee om eens wat sites te gaan bekijken en te kijken of het ook iets moois brengt en toevoegt aan de shopping journey (ROPO - research online, purchase offline, mooi concept). Het lastige voor mensen die digitaal chronische onderschatten (en zelfs ontkennen), is dat ze connectie gaan missen met de volgende generatie(s). Anders gezegd, probeer het van een positieve kant te benaderen, en accepteer dat jongere generaties totaal anders oriënteerden en zelfs shoppen dan de wat oudere generaties. Als je dat omarmt en er goed op inspeelt, kun je volgens mij erg succesvol zijn met on- en offline. Dat lukt niet als je blijft vasthouden aan het vroeger-was-alles-beter syndroom.


Hans Van Tellingen 21 sep, 15:39

Beste Jurryt, ik schrijf complete boeken over dit onderwerp. kernwoorden: 'feeling met het onderwerp' en feitenkennis. Internet is in feite hetzelfde als postorder. Met dien verstande dat er nu een leuke bestellapp is toegevoegd. Met bezorgen kun je moeilijk geld verdienen. Dat was toen zo. Dat is nu zo.


Hans Van Tellingen 21 sep, 15:33

Beste Frank, ik heb gegoogeld. Maar je naam bestaat niet. Ik ben dol op discussie. Maar alleen met echte mensen. Geen anoniempjes met gefingeerde namen. Geef je echte naam en dan ben je van harte uitgenodigd voor discussie.


Jurryt Van arend 21 sep, 15:21

De quote “een webwinkel is eigenlijk niets meer dan een postorderbedrijf” getuigt in mijn beleving van weinig feeling voor het onderwerp.


Frank Bosjes 21 sep, 14:59

Nou, integriteit is niet het eerste waar ik aan denk bij een verkapte lobby-club.

Zullen we over 5 jaar eens terugkijken? Ik gok erop dat een Bol.com en CoolBlue samen alleen al goed zijn voor meer dan 10 miljard omzet en dat we wederom afscheid hebben genomen van een paar oude retail-reuzen


Hans Van Tellingen 21 sep, 14:47

Wat je wil, Frank. Integriteit het bestaansrecht van Strabo. De rest is ruis. Succes in je werkzame leven.


Frank Bosjes 21 sep, 14:41

Het huidige retail-landschap heeft ook genoeg moeite om winst te maken, of heb je de cijfers van de Hema, de Blokker en in het verleden ook de V&D gemist?

Dat dropshipping NOOIT tot winst zou leiden is ook onzin, schaalbaarheid is daarbij key, dus je distributiekosten over genoeg orders kunnen verspreiden. Dat is slechts een kwestie van tijd.

De groei van e-commerce is ook nog steeds explosief, buiten de landsgrenzen groeien AliBaba en Amazon nog steeds met 40-50%, ook binnen Nederland laten bol.com en coolblue een omzetgroei zien van 30-40%. Dan kun je lopen zeuren dat gedeeltelijk dropshipping is, en wellicht heb je daarin gedeeltelijk een punt, maar dat maakt niet opeens de groei maar 7%.

En over duurzaam groeimodel gesproken, het al eerder aangehaalde Action is wel een duurzaam groeimodel? Dat is de weggooi-maatschappij ten top, goedkope plastic rommel dat snel weggegooid kan worden. Maar dat maakt niet uit, want het is toch goedkoop. En over de distributie van al die spullen vanuit China nog niet te spreken.

Maar goed, ik begrijp ook wel dat het weinig zin heeft om de discussie aan te gaan met de lobbyisten van het ouderwetse retail-landschap. De ene zit vol in retail-vastgoed, dat grootschalig de huren omlaag ziet gaan, de ander onderzoekt de markt voor diezelfde vastgoedbonzen en zit in een veel te duur pand aan de Herengracht in Amsterdam. Dus ik laat het verder hierbij, en zet voor mezelf een reminder dat ik zodra ik een artikel tegenkom van één deze partijen, het aan me voorbij laat gaan.


Hans Van Tellingen 21 sep, 13:35

Dat zit hem bij jou, beste Frank, die irritatie. Het artikel beschrijft hoe het is. En 7% van de totale retailomzet is online, niet meer. En die groeipercentages kloppen niet (dropshipping) en leiden NOOIT tot winst. Geen duurzaam verdienmodel. Gaat dus voor een groot deel mis. Dus: lees het goed. En kom tot de conclusie dat 2012-denken hetzelfde is als luchtkastelen bouwen. Verder ken ik geen irritatie. Het gaat beter dan ooit.


Frank Bosjes 21 sep, 12:45

Hoi Hans,

Is dat je enige verweer, dat we in een bubbel leven? Er is werkelijk waar geen enkel signaal dat wijst op uw gelijk. Online laat groei-percentages zien van 30%-40%, ook buiten de landsgrenzen zie je dit terugkomen.

Maar waarom dan zo weinig winst. Omdat vanwege de grote groei er ruimte is om te investeren in nóg meer groei. Bol.com draait nu een netto-verlies, maar die hebben vorig jaar een enorm nieuw magazijn neergezet om de groei te faciliteren, er wordt geïnvesteerd in nieuwe productgroepen. DIt jaar gaat Bol.com over de 2 miljard omzet heen, en met de huidige groeipercentages gaat Bol.com over een paar jaar naar 5 miljard en nog iets verder weg naar de 10 miljard. Coolblue draait wel (weinig) winst, maar die ook zijn druk bezig om zelf de distributie in handen te nemen waarvoor veel investeringen nodig zijn en te investeren in nieuwe productgroepen om klanten nog beter te kunnen bedienen.

Ik word beticht van 2012-denken, terwijl er tussen 2012 en vandaag een heleboel grote winkelketens zijn omgevallen of aan het omvallen zijn die een prominent beeld in het retail-landschap hadden (V&D anyone...). Die gaan niet meer terugkomen (oh wacht, V&D is weer online) en verdere leegstand in winkelcentra is een feit. Feit is dat ouderwetse retail minder relevant wordt voor mainstream-assortiment en alleen nog maar relevant voor bepaalde productgroepen zoals levensmiddelen, goedkope producten en specifieke dingen zoals TV's en luxe goederen. Dat de Action genoemd wordt als voorbeeld die het wel voor elkaar heeft versterkt dat beeld alleen maar.

Maar het meest pijnlijke aan dit verhaal is eigenlijk nog wel de manier waarop de mede-auteur reageert op afwijkende meningen. Hans slaat als een wilde om zich heen met lege termen zonder enige vorm van inhoud. Wellicht vanuit een zekere vorm van irritatie geschreven, maar het is tekenend voor de vorm van de discussie.


Hans Van Tellingen 20 sep, 21:33

Beste Otto en Marcel. Dank voor de reacties. Kom eens uit je bubbel. Het is weldadig.


Otto van Haarlem 20 sep, 20:32

"Discounters als Action en Primark hebben geen webshop en halen torenhoge omzetten. Hoge groeipercentages. En hoge winsten. Een webshop zou de winsten teniet doen. Want de lage marges laten geen verzend- en retourkosten toe..."

Hoge winsten, lage marges...? Dat is tegenstrijdig.
Juist deze bedrijven draaien hoge bruto winst percentages, dus kunnen de verzend- en retourkosten dragen. Maar waarom zouden ze....Immers, de winkels zorgen voor lange kassabonnen! Webshop inzetten als katalisator voor winkelbezoek lijkt mij een beter idee!


Marcel Landeweerd 20 sep, 20:24

Waarom overal zo hard roepen dat e-commerce wel weer over waait? Kun je toch beter gewoon wachten? Of zijn er andere belangen en zijn we bang voor de toekomst?

Ik zal jullie een geheim vertellen. E-commerce blijft bestaan en offline winkels ook! De wereld veranderd en blijft toch hetzelfde, verander jij met de wereld mee...?


Hans van Tellingen 20 sep, 18:52

Beste Frank, dank voor je reactie. Je verhaal is sleets. ‘2012-denken’. Maar dank voor het meedenken.


Frank Bosjes 20 sep, 17:53

Als online retail al een sterfhuisconstructie is, wat is fysieke retail dan wel niet? Fysieke retail heeft nog meer overheadkosten dan een webwinkel heeft. Marges in de retail zijn eigenlijk altijd al flinterdun, los van of je nu wel/geen webwinkel hebt. Bij een fysieke winkel heb je alleen extra overheadkosten die je in de marge moet meerekenen.

De enige reden waarom een Coolblue winkels opent is omdat sommige producten (lees: TV's, computers, laptops ) beter verkopen in een fysieke winkel omdat mensen bij deze productgroepen willen zien wat ze kopen. Daarnaast zorgt het ervoor dat ze dan ook bepaalde merken kunnen verkopen die eisen stellen aan het afzetkanaal. Denk aan een Weber die het je verplicht om een fysieke winkel te hebben

Maar goed, ik begrijp dat de auteurs nogal wat melk te brokkelen hebben in ouderwetse retail, dus alle beweringen neem ik met een forse eetlepel zout. Jammer dat een dergelijk ongenuanceerd stuk niet aan een kritische kanttekening wordt onderworpen voordat het geplaatst wordt.

Schrijf een reactie


Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

Altijd op de hoogte van de laatste trends in de retailsector.

Schrijf je nu in voor de nieuwsbrieven van RetailTrends.

Er staan fouten in het formulier. Corrigeer je invoer en probeer het opnieuw.

Vul uw wachtwoord nogmaals in ter controle.

Je bent toegevoegd aan onze mailinglijst!

Dit artikel krijg je cadeau. Lees alles van RetailTrends voor slechts € 10,- (eerste maand).

Word member Of log in

Pushberichten ontvangen?

Blijf op de hoogte van het laatste retailnieuws!