Supers en elektronicaretailers maken langzaam ruimte vrij voor elektronische schapkaarten. Ontwikkelaars werken alweer aan de volgende stap: slimme schappen die voorraadbeheer, klantdata, marketing én connected home combineren. Zijn de cornflakes bijna op? Je keukenkastje bestelt een nieuwe voorraad.

Enkele jaren na de eeuwwisseling volgden twee opvallende nieuwsfeiten elkaar binnen enkele maanden op: Walmart start een test met slimme schappen… en Walmart trekt de stekker uit de slimme schappen. De pilot met RFID-technologie die voorraadbeheer eenvoudiger moest maken zou geen toegevoegde waarde hebben. Wie begin dit jaar tijdens NRF Retail’s Big Show om zich heen keek zag dat de ontwikkeling van smart shelves echter niet heeft stil gestaan. Waar de focus in de begintijd op voorraadbeheer lag worden slimme schappen nu echter ook ingezet als communicatiemiddel met de klant.

Techontwikkelaars en retailers trekken hierbij nauw met elkaar op. Kijk naar wat Microsoft en de Amerikaanse supermarktketen Kroger al enige jaren doen. Kroger toont via elektronische, schapbrede schermstrippen dynamische prijzen of trekt extra aandacht voor speciale aanbiedingen. Het brengt de informatierijkheid van internet naar de fysieke retailwereld waarin een ervaring met zien, horen en voelen een grote rol speelt, stelt vicepresident R&D Brett Bonner in een verklaring. “De customerjourney van een onlineshopper is meestal klikken en wachten. In dit geval staat er een klant die klaar is om iets te kiezen en te pakken”, voegt hij toe. Bonner laat de concrete cijfers in het midden maar stelt dat de aanpak tot hogere verkopen en effectievere promotiecampagnes heeft geleid.

Avatars 
Behalve deze toepassingen verkende de winkelketen de afgelopen jaren nog meer mogelijkheden van smart shelves. Zo konden klanten via een speciale app met hun smartphones specifieke instructies aan de schappen geven. Ben je op zoek naar een artikel met het minste zout? Het schap met dat product licht op. Kroger koppelde daarnaast de digitale boodschappenlijstjes in de smartphones van shoppers aan het systeem, waardoor een aangepaste avatar voor elke klant werd gecreëerd. Loopt hij langs een product op zijn lijstje, dan verschijnt zijn avatar op het schap. Van brede uitrol blijkt nog geen sprake. Wel wijzen de Amerikanen naast voordelen voor consumenten op het efficiënter maken van de eigen processen. Zo zijn orderpickers minder tijd kwijt aan het verzamelen van de bestelde items doordat de schappen bij de betreffende goederen kunnen oplichten.

'De slimme schappen zijn straks een verlengstuk van de winkel'
 

Krogers aanpak onderstreept dat de digitale variant van het winkelschap retailprocessen ingrijpend kan veranderen. Verschillende spelers bouwen dan ook aan ecosystemen waarin het tonen van prijs- en productinformatie slechts een klein onderdeel is. Adroit Worldwide Media (AWM) biedt bijvoorbeeld een schermstrip die op zichzelf gebruikt kan worden, maar vooral tot zijn recht lijkt te komen in het geavanceerde systeem eromheen. In grote lijnen lijkt het volledige systeem op de manier waarop Amazon zijn Go-winkels heeft opgezet: met het tracken van producten en automatisch verrekenen van aankopen – zonder tussenkomst van kassa’s of medewerkers. Investeerders zien er wel brood in, zo blijkt uit de kapitaalinjectie van elf miljoen dollar vanuit Sillicon Valley.

Connected home
Voordelen van dergelijke systemen zijn dat mensen minder tijd kwijt zijn aan het winkelen en dat er minder personeel nodig is. Het ware voordeel lijkt echter de data die verzameld worden over het winkelgedrag. Door onder andere te registeren wat mensen uit de schappen pakken, welke ze terugzetten en hoelang ze spullen in hun handen hebben, ontstaat er een nauwkeurig beeld van voorkeuren. Informatie die niet alleen interessant is voor inkoop, maar ook kan leiden tot realtime persoonlijke aanbiedingen wanneer het systeem twijfel bij iemand detecteert.

Ook Intel mengt zich in de ontwikkeling van slimme schappen. De technologieontwikkelaar benadrukt dat het voor retailers een manier is om leveranciers van data te voorzien en tegelijkertijd klanten een natuurlijke interactie te bieden. Bovendien blijft het gebruik van smart shelves op den duur niet beperkt tot de winkel of het magazijn, verwacht de ontwikkelaar. Ze zullen bij consumenten thuis als verlengstuk van de winkel fungeren.
 

Als deze schappen verbonden zijn in een netwerk kunnen retailers en fabrikanten anticiperen op de vraag en hun toeleveringsketen optimaliseren, luidt de visie van Intel. In dat geval wordt immers niet alleen gekeken naar historische data maar ook naar de realtime voorraad bij de consument in de keukenkast. Dat vergroot de beschikbaarheid, vermindert verspilling en geeft retailers en fabrikanten meer inzicht in hoe shoppers uiteindelijk omgaan met producten.

Hoewel dit ongetwijfeld tijd nodig zal hebben – denk alleen al aan de privacygevoeligheid van dergelijke toepassingen – ziet ook Amazon kansen op dit vlak. De Amerikaanse techreus introduceerde eind vorig jaar de zogenoemde Dash smart shelf voor bedrijven: een schap die op basis van gewicht voorraden kan aanvullen. Deze tool wordt eerst met een select aantal partijen getest. Zonder flashy schermen en dus niet gericht op consumenten. Maar aangezien Amazon zijn Dash-button al in menig huishouden kreeg, lijkt een dergelijke stap naar de woning op termijn niet onlogisch. Temeer aangezien het bedrijf de verkoop van die Dash-button inmiddels gestaakt heeft vanwege de opkomst van connected homes waarbij je producten bestelt via bijvoorbeeld koelkasten en printers. De technologie is er, zal de consument volgen?