Ekoplaza, de grootste biologische supermarktketen van Nederland, krijgt vleugels dankzij het ondernemerschap van eigenaar Erik Does van Udea uit Veghel. De coronacrisis heeft daarnaast veel Nederlandse consumenten bewuster gemaakt van vers eten dat gezond en voedzaam is, lokaal geproduceerd en als het even kan ook duurzaam.

Ekoplaza (driehonderd miljoen euro omzet) moet in omvang groeien om zijn meerwaarde te bewijzen aan de consument. Dat is niet eenvoudig. Het groeitempo van het biologische supermarktassortiment versnelt, maar de omzet in dit segment stijgt minimaal (4,9 procent in 2019). Het marktaandeel stagneert zelfs. Zeventig procent van de consumenten geeft aan nu niet vaker biologisch te kopen door de prijs.

Het afschaffen van het btw-tarief van negen procent is een visioen, maar uiteindelijk moet Ekoplaza versneld landelijke dekking en een grotere naamsbekendheid realiseren. Daarbij moet de kloof tussen de ‘lichtgroene’ en de ‘donkergroene’ consument worden verkleind.

Een verademing
Ekoplaza heeft er echter een handje van zich principieel op te stellen. Dat zal veel consumenten afschrikken. De huidige merkcampagne ‘boordevol blije boodschappen’ is in dat opzicht een verademing. De oproep ‘samenwerken aan een leukere, groenere wereld’ zou meer urgentie mogen bieden. Zeker als je bedenkt dat het voor de Nederlandse consument draait om smaak, houdbaarheid, keuze, betaalbaarheid, breedte van aanbod en versheid.

Lekker, voordelig en gemakkelijk zijn voor veel mensen – ook de lichtgroene – toch net even belangrijker dan een gezonde, biologische leefstijl. Dat Ekoplaza er in tegenstelling tot foodcoöperatie Odin niet voor terugdeinst om de blauwe, groene, rode en gele concurrenten te bestrijden met dezelfde wapens, blijkt wel uit een passage in de missie: ‘We willen het zo eenvoudig, makkelijk en betaalbaar mogelijk voor je maken om eerlijke en verantwoorde keuzes te maken die binnen jouw biologische leefstijl passen.’

De app en webshop met ruim negenduizend biologische producten dragen daaraan bij. De bestellingen kunnen worden afgehaald bij 144 afhaalpunten in Nederland, waaronder de negentig Ekoplaza-vestigingen en zelfstandig speciaalzaken. Daarnaast zijn er wekelijks aanbiedingen en relevante spaarprogramma’s.

Risicovolle aanpak
Natuurlijk is geld verdienen gezond en duurzaam, maar winstmaximalisatie is niet leidend voor het familiebedrijf. Does: “De visie van veel retailers is afgestemd op aandeelhouderswaarde, dat is iets anders dan onze missie die gebaseerd is op passie. Ekoplaza zoekt het onderscheid door goede contacten met de toeleveranciers, door afnemers te ondersteunen en door de winkelformule te verbeteren met een frisse eigen visie.”

Udea’s overname van Marqt in 2019 was tactisch gezien een noodzakelijke keuze, maar niet per se vanuit commercieel oogpunt. De verkoop van Marqten Ekoplaza-panden aan Albert Heijn en Jumbo voor miljoenen euro’s hielp Udea om te kunnen investeren. De verse maaltijden van de biologisch gecertificeerde Marqt Keuken zijn nu ook bij Ekoplaza verkrijgbaar en de twaalf Marqt-vestigingen doen tegenwoordig ook aan thuisbezorging.

Twee formules in één huis onderhouden blijft echter een risicovolle strategie. Met de overname van Belgische branchegenoot Biofresh kijkt Erik Does ‘Benelux-breed’ vanuit één en dezelfde formule, waarbij vooropstaat dat de winkels in ieder land hun eigen identiteit en visie behouden.

Vanaf 2021 worden de veertien bestaande vestigingen van de Belgische keten Origin’O omgebouwd naar de paarsgroene, gifvrije en plasticvrije formule. Door overal hetzelfde beeldmerk te gebruiken, kan Ekoplaza straks onder meer alle huismerken aanbieden, waarbij de keten profiteert van de gezamenlijke schaalgrootte. We gaan nog veel horen van Ekoplaza.