RetailTrends belt iedere week met een expert over een opvallende actuele ontwikkeling. Deze keer: Maartje ter Horst, advocaat op het gebied van WHOA-procedures en herstructureringsdeskundige.

De WHOA (Wet homologatie onderhands akkoord) kwam in een paar weken tijd meerdere keren langs op de website van RetailTrends. Zowel Shoeby als V&D probeerde tot een compromis te komen met de schuldeisers via zo’n akkoord.

Allereerst, wat is een WHOA-akkoord precies?

“De WHOA is op 1 januari 2021 in werking getreden en maakt het mogelijk om schulden te saneren door een onderhands akkoord. Dit gaat dus buiten faillissement om. Het bijzondere aan dit akkoord is dat ook schuldeisers die niet instemmen toch kunnen worden gedwongen hieraan mee te doen.

In het WHOA-akkoord worden de schuldeisers in klassen verdeeld: denk bijvoorbeeld aan de Belastingdienst, de bank, leveranciers en overige schuldeisers. Per klasse wordt er dan gestemd over het akkoord. Op het moment dat er twee derde van een klasse akkoord gaat met het voorstel, is de hele klasse hieraan gebonden. Dan is er ook nog de mogelijkheid dat de andere klassen, die wel hebben ingestemd, de klassen die hebben tegengestemd kunnen dwingen alsnog ook akkoord te gaan.

Het doel is om alle problematische schulden op te lossen, zodat een faillissement wordt voorkomen. Wanneer ten minste één klasse met het akkoord instemt, kan het door de rechtbank worden gehomologeerd (goedgekeurd). Schuldeisers kunnen met dat vonnis in de hand de nakoming van het akkoord vorderen. Na de uitvoering van het akkoord is er weer meer financiële ruimte om te ondernemen. Je bent dan schuldenvrij en dus zouden de financiële problemen opgelost moeten zijn.”
 

Wat is het grote verschil tussen dit akkoord en andere akkoorden?

“We hadden voorheen in Nederland geen mogelijkheid om onderhandse akkoorden dwingend op te leggen aan schuldeisers. Daardoor moesten bedrijven vaak noodgedwongen surseance van betaling aanvragen, van waaruit dan een akkoord werd aangeboden. Het nadeel daarvan is dat je dan al in een insolventireprocedure zit. Dus er zit al een bewindvoerder aan tafel, overeenkomsten kunnen  worden opgezegd en de waarde van bedrijven gaat dan vaak verloren. Surseances draaiden bovendien vaak alsnog uit op een faillissement. Bij de WHOA heb je dus geen bewindvoerder of curator en kun je toch saneren. Je blijft dus uit het faillissement.”
 

Wat zijn de voorwaarden om een WHOA te kunnen starten?

“De belangrijkste voorwaarde is dat je aan je lopende verplichtingen kunt voldoen. In de kern moet je een gezond bedrijf zijn, een levensvatbaar bedrijf met (weliswaar) een schuldenlast. Bij aanvang van het WHOA-traject wordt een peildatum vastgesteld. Alle schulden tot die peildatum worden met het WHOA-akkoord gesaneerd, daarvoor doe je een voorstel aan je schuldeisers. Alle schulden en verplichtingen van na die peildatum  moet je gewoon blijven betalen, tot aan het einde van het traject.  Zo niet, dan ga je alsnog richting faillissement.

Als je aantoont dat je herstructureringsmaatregelen kan treffen, snijdt in personeelskosten en huisvestingskosten; zwarte cijfers kan draaien, dan ben je met de WHOA heel goed uit.”
 

Zitten er ook risico’s aan?

“Schuldeisers stemmen over het akkoord, dus het is ja of nee. Een tussenweg is niet mogelijk. Als het akkoord niet slaagt, moet je met je niet gesaneerde schuldenlast door en kan je alsnog failliet verklaard worden. Het is dus wel het proberen waard  bij problematische schulden een WHOA-akkoord te onderzoeken. Je moet er als ondernemer wel rekening mee houden dat het een procedure is die enkele maanden in beslag neemt en ook geld kost. Je moet transparant zijn, informatie verstrekken, een taxateur laten komen en aan verschillende procedurevoorschriften voldoen.

Om deze procedure zinvol en kostenefficiënt te laten zijn, moet je schuldenlast wel hoog genoeg zijn, toch wel minimaal enkele tonnen. Ondernemers met een kleine(re) schuldenlast zou ik aanraden om een onderhands akkoord te sluiten dat lijkt op een WHOA. In ieder geval tegen dezelfde voorwaarden.”
 

Zijn er veel van deze procedures in Nederland?

“We zien dat er steeds meer gebruik van wordt gemaakt. Hoeveel procedures er momenteel zijn is moeilijk in te schatten. Niet alle procedures zijn openbaar. En op het moment dat er een 100 procent instemming is, dan is het akkoord al aangenomen. Dan hoef je niet meer naar de rechtbank en komt er dus ook geen vonnis. Niet alle WHOA-trajecten zijn dus voor de buitenwereld zichtbaar.”
 

Heb je nog een tip voor de retailer?

“De wet is nu 2 jaar van kracht, maar veel mensen en bedrijven zijn er nog niet bekend mee. Veel ondernemers met een hoge belastingschuld wachten vooral af. Je ziet dat veel terugkomen, na de coronatijd, waarbij ondernemers even vrijgesteld werden van het betalen van belastingen. Maar je moet zelf aan de bak om het te regelen en op te lossen, voordat het te laat is.

Zit je in de problemen, trek tijdig aan de bel. Met een paar eenvoudige checks kan al snel beoordeeld worden of een bedrijf geschikt is voor een WHOA-traject.

Wij hopen dat meer ondernemers in financieel zwaar weer er gebruik van zullen maken. De ondernemer wil soms hopen dat het goed komt, maar vergeet op tijd hulp in te schakelen. Als je niet wacht tot het 1 voor 12 is, is er nog veel mogelijk.”