Bol viert dit jaar zijn 25-jarig jubileum. De e-commercespeler groeide in die kwart eeuw uit van een boekenwinkel tot een megaretailplatform dat vrijwel iedere Nederlander en Belg kent. Een terugblik op de reis van ‘de winkel van ons allemaal’. 

De Nederlandse webwinkel – destijds nog bol.com – werd in 1999 opgericht door Daniel Ropers. Hij schreef in opdracht van het Duitse mediaconcern Bertelsmann AG het eerste businessplan voor een online boekenwinkel. De naam ‘bol’ vormt een afkorting voor ‘Bertelsmann Online’.

Bol.com werd geboren in een tijd waar het internet nog in de kinderschoenen stond en e-commerce nog onbekend terrein was voor veel consumenten. De oprichters zagen potentie van onlineverkoop en hebben ingezet op het gemak van thuiswinkelen. In Nederland zette bol.com zijn eerste stappen met een assortiment van 140.000 boeken.

Wisselingen van eigenaar

Slechts een paar jaar na oprichting – in 2002 –  werd het bedrijf verkocht door Bertelsmann AG naar aanleiding van een wijziging in de bedrijfsstrategie. Een jointventure van 3 Duitse aandeelhouders nam bol.com over en 1 jaar later werd er voor het eerst winst geboekt. Tussen 2009 en 2012 werd het bedrijf geleid door de Nederlandse investeringsmaatschappij Cyrte Investments, een onderdeel van Delta Lloyd.

De huidige eigenaar, Ahold Delhaize, nam het bedrijf in 2012 over (destijds Ahold). Het moederbedrijf van onder meer Albert Heijn telde 350 miljoen euro neer voor de webwinkel. 

Groeiend assortiment

Door de jaren heen breidde bol.com zijn assortiment flink uit. Waar het bedrijf aanvankelijk alleen boeken verkocht, voegde het in 2004 ook de categorieën elektronica, entertainment en speelgoed toe. Ook introduceerde het een jaar later de welbekende belofte ‘vandaag besteld, morgen in huis’. Die innovatie rolde zich later uit tot ‘vandaag bezorgd’, ‘avondbezorging’ en ‘zondagbezorging’.

Bol.com ontdekte de kracht van samenwerken toen het in 2007 ondernemers en particulieren toeliet om hun boeken te verkopen op de website. 4 jaar later konden ook externe verkopers van andere categorieën bij bol.com verkopen. Het bleek een gouden greep: het aanbod groeide exponentieel zonder dat bol.com zelf alle voorraden hoeft te beheren.

Het assortiment groeide door met categorieën als sieraden, dier, tuin, klussen, wonen en slapen. Weer een paar jaar later werd het ook mogelijk voor klanten om dames- en herenmode te kopen bij bol.com. De diversificatie bleek een strategische zet om te kunnen concurreren met internationale spelers zoals Amazon, dat in 2020 zijn entree maakte in Nederland.

Bol.com besloot in 2021 zich volledig te focussen op de zakelijke verkoop en deed daarmee de particuliere verkoop in de ban. In 2022 stond de teller op 50.000 verkooppartners die veelal bestaan uit mkb-bedrijven. 

Over de grens

Ook over de grens weet het Nederlandse bedrijf goed zijn weg te vinden. Al in 2010 maakte het de stap naar Vlaanderen en in 2020 werd Franstalig België toegevoegd. Weer 4 jaar later konden ook Belgische ondernemers starten met verkopen op het platform.

Op het gebied van duurzaamheid is de retailreus niet stil blijven zitten. Zo worden stevig verpakte artikelen opgestuurd zonder blauwe omdoos. Met die maatregel werd volgens de retailer in 2023 zo’n 2.200 ton karton bespaard. De bezorging is verduurzaamd: van slimmere routes, meer elektrisch rijden en het inzetten van fietskoerierservice Cycloon – dat in 2023 volledig werd overgenomen. 

Beursgang van de baan

In 2022 was er sprake van een mogelijke beursgang. Moederbedrijf Ahold Delhaize wilde een beperkt aantal aandelen van bol.com naar de beurs brengen. Maar er ging een dikke streep door die beursgang: de omstandigheden bleken op dat moment ongunstig voor zo’n stap, luidde de verklaring later.

Net als andere e-commercebedrijven en retailers ondervindt ook bol gevolgen van het feit dat consumenten minder besteden door hoge energieprijzen en inflatie. Eind 2022 volgde het nieuws dat bol.com daardoor de komende 3 jaar 225 miljoen euro moet bezuinigen. Er verdwenen zo'n 300 banen – een tiende van het totaal.

In 2021 zwaaide Huub Vermeulen af bij de webshop. Hij was sinds de start in 1999 betrokken bij het bedrijf en bekleedde in zijn laatste 4 jaar de rol van algemeen directeur. Margaret Versteden-van Duijn nam het stokje van hem over. 

Sterkste retailmerk van Nederland

Bol heeft zich in de afgelopen kwart eeuw weten te ontpoppen tot een ijzersterk Nederlands merk. De netto-omzet kwam in boekjaar 2023 uit op 2,9 miljard euro. Sinds het Retail Merkenonderzoek van Hendrik Beerda Brand Consultancy bestaat, komt bol als ‘sterkste retailmerk van Nederland’ uit de bus. Door de naamswijziging die het merk vorig jaar doorvoerde (geen .com meer) verloor het wel zijn koppositie als bekendste merk van Nederland.

Bol lijkt onverslaanbaar, kijkend naar de titel ‘sterkste retailmerk’. RetailTrends vroeg eerder aan Hendrik Beerda waar de achilleshiel zit van bol. “Ik denk dat dat de Ahold Delhaize-ziekte is. Albert Heijn in nummer 1 in zelfverzekerdheid en slaat hierin enigszins door. Als je te zelfverzekerd bent, word je als arrogant ervaren.”

Dat is nog niet aan de orde bij bol, aldus Beerda, maar het evenwicht moet nauwlettend in de gaten worden gehouden. “Als de sympathie van bol wordt aangepast, dan zou dat door kunnen slaan in niet meer sympathiek en veel te arrogant. Dan kun je je vertrouwen snel verliezen in de markt.”