Jamin heeft in de bijna 140 jaar dat het bestaat moeilijke tijden gekend, maar de snoepwinkelketen kwam er steeds weer bovenop. En Jamin zal ook de coronacrisis overleven, zegt mede-eigenaar en directeur Maarten Steinkamp. "Ik maak me meer zorgen over onze ondernemers."

2020 was al met al een redelijk jaar voor Jamin. De omzet viel volgens directeur Maarten Steinkamp (58) zo'n veertien procent lager uit: ongeveer 35 miljoen. De grootste klap liep Jamin op in Amsterdam, waar het zes winkels heeft, en op Schiphol. "Als je die eruit zou halen, draaien we eigenlijk nul. We hadden een slecht tweede kwartaal, maar een briljante zomer. Nederland bleef thuis en dat hebben we gemerkt." Als je dan toch nergens naartoe kunt met de kinderen, dan maar snoep halen.

"Maar nu, en vooruitkijkend, is het k*t met hoofdletters. Het is dramatisch." Wel zijn bijna alle negentig winkels van Jamin op dit moment open. Waar kledingwinkels en warenhuizen door de overheid als niet-essentieel zijn bestempeld en er bij Bruna en AKO geen boek of tijdschrift kan worden gekocht, kan er bij Jamin naar hartenlust worden gesnoept. "Wij zijn natuurlijk niet essentieel", zegt Steinkamp. "Je kunt er lang over lullen, maar dat zijn we niet. Net zoals de notenbar, de chocolaterie of de delicatessenwinkel." Maar het is volgens hem simpel: Jamin valt onder de foodretail en dus mag Jamin open.

Al is het de vraag of je dat als ondernemer moet willen, zegt Steinkamp. "Maar wij hebben niet de autoriteit om te zeggen: je moet dicht of je mag open. We zijn slechts franchisegever." Hij begrijpt wel dat de meeste ondernemers zijn opengebleven. "Maar de impact op de omzet is natuurlijk dramatisch." Jamin is een 'impulswinkel'. "Tachtig procent van de mensen die er binnenstappen, was dat vijf minuten ervoor nog niet van plan." Die traffic is voor een groot deel weggevallen.

Alsnog dicht?
Het lijkt erop dat de lockdown na 19 januari voor in elk geval drie weken wordt verlengd. Het zou Steinkamp niet verbazen als de regels ook nog eens worden aangescherpt en dat ook Jamin de deuren zal moeten sluiten. "Ik zou er niet raar van staan te kijken. Ondernemers zeggen ook: is het zo, dan is het zo. Niemand zal zeggen: wat gèèèèk!"

Maar het zou volgens Steinkamp een drama zijn, zo in de aanloop naar Pasen. Pasen valt vroeg dit jaar, op 4 en 5 april. "Alles is in de zomer al besteld. Niet in de verwachting dat alles weer goed zou zijn, maar wel dat het de goede kant op zou gaan. We zullen heel inventief moeten zijn om de consumenten te bereiken en Pasen enigszins een piekmoment te laten zijn."

Jamin moet het nu vooral van de webshop hebben, die tot voor kort slechts goed was voor een klein deel van de omzet. Het bedrijf is vooral bekend van het schepsnoep. "Dat is online lastig samen te stellen. We hebben driehonderd verschillende smaken.” Daarnaast heeft Jamin een vrij jonge doelgroep die lang niet altijd over een betaalmiddel beschikt. Bovendien ligt de gemiddelde besteding van jongere klanten er tussen zes en acht euro. "Dan ga je geen vijf euro verzendkosten betalen."

Toch zag Jamin in dat er online meer mogelijk was. Al vóór de coronacrisis werd besloten om de winkeliers de distributie op zich te laten nemen. Pick, pack & ship via distributeur Lekkerland bleek uiteindelijk te duur. Bezoekers op de site tikken hun postcode in en zien dan wat de dichtstbijzijnde winkel aanbiedt. "Bestellen met een appie, betalen met een tikkie." Met diverse boxen en brievenbuspakketten probeert Jamin online zijn slag te slaan en dat lukt volgens Steinkamp steeds beter. Net als bij zusterbedrijf MultiVlaai is de gehele online-omzet voor de ondernemer. "Daar gaan wij niet tussen zitten."

Kind in de snoepwinkel
Maar niets kan op tegen het zelf samenstellen van een zak snoep in de winkel, beseft Steinkamp. "Het kind-in-de-snoepwinkel-gevoel is online lastig te bereiken. Wij geloven heel erg in steen."

Steinkamp vindt net als Blokker-eigenaar Michiel Witteveen de huidige steunmaatregelen voor winkeliers onvoldoende. Uit uitgelekte plannen blijkt dat er verbeteringen zijn te verwachten, al is nog onduidelijk in welke vorm. Maar los daarvan maakt Steinkamp zich ook zorgen over de mentale weerbaarheid. "Het zijn allemaal knetterhard werkende zelfstandige ondernemers. Sommigen zijn al twintig of dertig jaar met hun zaak bezig. En die worden gewoon moe in hun hoofd. Daar loopt de energie uit. Er moet wel iets van perspectief zijn. Als je nog drie jaar helemaal krom moet liggen om het dan alsnog niet te halen of om met nul euro in je zak te eindigen..."

Jamin, opgericht in 1883 door de Rotterdamse bakker Cornelis Jamin, zal blijven bestaan – daar maakt Steinkamp zich geen zorgen over. "De geschiedenis van Jamin is een soort achtbaan. Met enige regelmaat is het karretje eruit gevlogen." Waar het bedrijf op het hoogtepunt in de jaren zestig ruim zeshonderd winkels had, was het zo'n tien jaar geleden bijna failliet. In 2010 werd Jamin gered door ondernemer Kees Hermans, die samen met Steinkamp nog steeds eigenaar van Jamin is. Ze komen beiden uit de muziekindustrie.

Naar Duitsland
Jamin heeft plannen om naar Duitsland te gaan, maar vanwege corona is dat nu even niet aan de orde. Misschien dat later dit jaar alsnog de sprong wordt gewaagd, te beginnen in Keulen. Steinkamp ziet in Noordrijn-Westfalen voldoende mogelijkheden om flink te groeien. Al is Duitsland volgens hem wel een moeilijke markt. "Je kunt het daar niet met de Nederlandse pet op doen. Je moet het wel verduitsen."

Steinkamp zei twee jaar geleden tegen RetailTrends dat hij shop-in-shops in HEMA-winkels wel ziet zitten. "Vanuit het idee 'twee oud-Hollandse merken onder één dak'." Er is weleens met topman Tjeerd Jegen over gesproken, maar concreet werd het niet. HEMA had het druk genoeg met zichzelf. "En ook nu zal iedereen wel in survival-modus staan."

Wat Jamin nooit zal doen: de stap naar het supermarktschap. "Jamin is een winkelmerk. Je kunt niet zeggen: ik gooi wat snoepjes bij elkaar, sticker Jamin erop, een strik eromheen en die leg ik in een totaal andere omgeving. Dat is geen theater, dat is geen beleving." Want zo ziet Steinkamp Jamin: als een theater, waarin de snoepjes de artiesten zijn. "De supermarkt is boodschappen doen. Bij ons kom je winkelen en genieten. Nee, dat gaat nooit gebeuren."