Wat gebeurde er afgelopen jaar in retailland? RetailTrends blikt aan de hand van tien hoofdpunten terug op 2022 en kijkt vandaag vooruit naar wat er voor volgend jaar gaat gebeuren. 

Hoewel we misschien geen glazen bol hebben, kunnen we op basis van de berichtgeving van het afgelopen jaar wel een paar voorspellingen doen over wat 2023 voor de retailbranche in Nederland (en soms daarbuiten) in petto heeft. Een overzicht. 

Wisselingen van de wacht

Adidas

Het jaar gaat van start met een wel heel opmerkelijke transfer: topman Bjørn Gulden van Puma maakt de overstap naar concurrent Adidas. De Noor begint deze week na tien jaar bij het ene sportmerk, als algemeen directeur bij het volgende. Gulden wordt per direct opgevolgd door de huidige commercieel directeur, Arne Freundt, die al tien jaar bij Puma werkt. Ook hij begint deze week. 

Prada

Een grote wisseling van de wacht maakt dit jaar zijn opwachting bij niet het minste luxebedrijf. Miuccia Prada en Patrizio Bertelli treden begin dit jaar af als duo-ceo’s van Prada Group. Als kleindochter van oprichter Mario Prada, die het wereldwijde luxemerk in 1913 stichtte in Milaan, voelt Miuccia zich genoodzaakt het stokje over te geven aan de volgende generatie. Dat is dan ook precies wat er gaat gebeuren. Zoon Lorenzo Bertelli krijgt op den duur het dagelijkse bestuur in handen. Wel moet hij eerst nog even op zijn beurt wachten. Dit jaar komt het ceo-schap namelijk eerst terecht bij Andrea Guerra, oud-ceo van het Italiaanse brillenmerk Luxottica. Voor de komende drie jaar staat hij aan het roer, om het luxemerk eerst nog een groeispurt te laten doormaken voordat de jongste telg met de scepter kan zwaaien.
 

In België doet een groot schoenenicoon vanaf dit jaar een stapje terug. Wouter Torfs stopt dan als ceo van de schoenenketen Torfs. Zijn nicht, Lise Conix, volgt hem dan op. 
 

Verder over de grens krijgt Laxman Narasimhan de dagelijkse leiding van Starbucks in handen. 

Nieuwe winkels en concepten

Supermarkten

Carrefour pakt het nieuwe jaar als kans om met een nieuwe winkelformule te komen in Frankrijk. Met Portager City wil de supermarktketen stadswinkels openen waar versproducten aan de man wordt gebracht. Hoewel het lijkt op de Franse versie van Jumbo City en Coop Vandaag, wil Carrefour zich onderscheiden door vol in te zetten op korte ketens: boeren en producten vervoeren hun producten direct naar de plaatselijke supermarkt. 
 

Over Coop gesproken: ook voor deze keten gaat er iets veranderen. Supermarktketen Plus trekt dit jaar de stekker uit online concept Telesuper, dat ooit door Coop is opgericht. Door het store-pickmodel is het dc van Telesuper overbodig geworden. Bovendien gaat Plus zich focussen op het model waarin boodschappen rechtstreeks vanuit de winkel naar de klant wordt geleverd. De activiteiten in het overbodig geworden dc in Almere worden begin 2023 beëindigd. 
 

Waar Coop (via Plus) moet inleveren, bouwt Albert Heijn juist bij. Eind dit jaar opent de grootste supermarkt van Nederland een grotendeels geautomatiseerd home shop center in Barendrecht. Driehonderd robots moeten helpen om de wekelijks 45 duizend bestellingen bij klanten te laten thuisbezorgen. Niet dat robots er direct de dienst zullen uitmaken: producten worden voornamelijk nog overgeheveld van rek naar krat, om het werk van de medewerkers te verlichten. Overigens worden (als het aan Albert Heijn ligt) alle orders voor steden opgepikt door volledig elektrische bezorgwagens. 
 

Dat is niet de enige gebeurtenis dit jaar voor Ahold Delhaize. Tijdens de jaarvergadering op 12 april zullen de aandeelhouders gaan stemmen over de herbenoeming van voorzitter Peter Agnefjäll. De Zweed, die eerder onder meer ceo en president bij IKEA was, zit sinds vier jaar in de rvc van de supermarktketen. Als hij inderdaad wordt herbenoemd, zal hij nogmaals een termijn van vier jaar volmaken. In de Verenigde Staten stopt Kevin Holt per april als ceo, waarna hij waarschijnlijk wordt opgevolgd door JJ Fleeman. 

Nieuwe (of hernieuwde) concepten
 

Kijkshop 

Een groot moment voor Kijkshop dit jaar: in 2023 keert het oer-Hollandse concept terug. En wel als liveshoppingplatform. Een plek waar merken terecht kunnen om producten te verkopen via livestreams, met voornamelijk 20- tot 40-jarigen als doelgroep. Althans, dat is de belofte van ondernemers Bart Quispel, Hendrik van de Wal en Maurice van den Berk, die in 2021 al de merkrechten van Kijkshop hebben gekocht na het faillissement. Of iedereen op een nieuwe ronde zit te wachten, moet nog maar blijken: bij het faillissement in 2018 kwamen 400 medewerkers op straat te staan, en het faillissement van 2021 telde 5000 gedupeerde klanten. 

Outlet Zevenaar

Een concept waar ook al veel aandacht aan is geschonken, is Fashion Outlet Zevenaar. Wellicht opent het bedrijf dit jaar zijn deuren, maar of het zover komt moet nog blijken. De opening van de outlet is namelijk flink vertraagd: de deuren zouden elf jaar geleden in de eerste instantie al zijn opengegaan. Maar door strubbelingen is de outlet op z’n vroegst eind dit jaar open. 
 

Webshop Takko

Wat ook nieuw is (of wordt) in ons land: een webshop van Takko. De Duitse discounter komt dit jaar in diverse landen met een webshop, waaronder ons eigen land. Ook in Oostenrijk, Frankrijk, Tsjechië en Slowakije is het in 1982 opgerichte Takko Fashion online te vinden. 

Over de grens

Ook chocolademerk Coco & Sebas wil dat zijn producten beter verkrijgbaar zijn. Wel moet dit gebeuren door fysieke aanwezigheid. Vorig jaar heeft Coco & Sebas flink uitgebreid door drie nieuwe winkels te openen. Daarmee staat de teller nu op acht winkels. Nu het luxechocolademerk vijf jaar bestaat, gaat die expansiedrift door. Zo zegt ceo Roger Scheeren dit jaar winkels te openen op locaties onder de lijn Amsterdam-Amersfoort-Apeldoorn. Steden op de lijst: Nijmegen, Venlo en Eindhoven.
 

Ook gaat een aantal bedrijven de grens over. Zo heeft Zalando aangegeven kansen te zien om dit jaar met het Plus-programma de oversteek te maken naar België. 
 

Retailers en merken van eigen bodem zien expansie naar het buitenland ook wel zitten. Zo zint Marie-Stella-Maris op uitbreiding richting Vlaanderen. Verhuurplatform Tiny Library wil naar zowel België als Duitsland, mede-startup Bites We Love verwacht reuring in Engeland en Duitsland.  

Nederlandse wet- en regelgeving

Landelijk statiesysteem blikjes

Ook niet geheel onbelangrijk: vanaf dit jaar verandert er weer het een en ander in de wet- en regelgeving in ons land. Misschien wel de meest belangrijke – of in ieder geval de regel waar de meeste reuring over ontstond in 2022 – is het landelijk statiegeldsysteem van blikjes. Waar het eerst de bedoeling was dat dit systeem deze week al van start zou gaan, heeft de Raad van State op het laatste moment toegegeven dat invoering per 1 januari niet haalbaar is. Het systeem gaat vanaf 1 april alsnog in.
 

Nepkortingen

Vanaf deze week is het bij wet verboden in Nederland om valse prijsverminderingen in webshops en winkels te voeren. In een korte tijd rommelen aan de ‘van-voor’ prijs, zodat de nieuwe prijs gunstiger wordt neergezet dan in werkelijkheid het geval is, is dan geen optie meer. Het grootste doel is om consumenten te beschermen, maar ook is dit volgens het ministerie van EZ goed nieuws voor retailondernemers. Oneerlijke concurrentie wordt tegengegaan, stelt het ministerie.  

Veel ruimte voor onderhandeling is er niet: ACM waarschuwt vanaf 1 januari streng te gaan controleren en daadwerkelijk te zullen handhaven.  

Energiecompensatie

Kleinere retailers die veel energie gebruiken, worden dit jaar gecompenseerd. Sommige retailers moeten tot het tweede kwartaal wachten tot de tegemoetkoming beschikbaar is. Wel werkt de regeling met terugwerkende kracht: bedrijven worden gecompenseerd voor de periode van november 2022, tot eind dit jaar.