Er zijn steeds meer food-speciaalzaken in Nederland. Sinds 2014 openden vooral veel kaaswinkels en bakkers hun deuren, maar daalden de aantallen slagers en groentewinkels. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van de Kamer van Koophandel die in de afgelopen 10 jaar een groei van 2,4 procent van de aantallen speciaalzaken registreerde.

In de periode tussen 2014 en 2024 namen, ondanks de toename van het aantal food-speciaalzaken ook het aantal supermarkten toe met 14 procent. In de categorie speciaalzaken kwamen er vooral meer kaasspeciaalzaken bij in de afgelopen 10 jaar. De grote toename van 37 procent vond vooral plaats in de coronajaren 2021 en 2022, toen kaasspecialisten omzetstijgingen van 20 tot 40 procent realiseerden.

Thuisconsumptie
Vanwege de beperkingen in de horeca, nam de thuisconsumptie van allerlei delicatessen toe, en kaaswinkels zijn erin geslaagd om deze omzet vast te houden. Ook speciaalzaken die buitenlandse levensmiddelen verkopen (+20 procent), poeliers (+17 procent) en bakkers die brood en banket verkopen (+17 procent) behoren tot de winnaars.

Waar deze specialisten zich blijvend weten te onderscheiden, blijken groentewinkels (-23 procent) en slagers (-10 procent) daartoe minder goed in staat en lijden zij onder de concurrentie van supermarkten, waarvan het aantal de afgelopen 10 jaar met 14 procent toenam.

Haat-liefdeverhouding
Patricia Hoogstraaten, directeur van het Vakcentrum, omschrijft de haat-liefdeverhouding van de speciaalzaak en de supermarkt als ‘een bijzondere relatie’. "Aan de ene kant vormen de supermarkten een bedreiging voor het marktaandeel van speciaalzaken in levensmiddelen”, zegt Hoogstraaten. "Maar aan de andere kant spelen supermarkten een cruciale rol in het aantrekken van klanten naar winkelgebieden. Dit resulteert in een hogere zichtbaarheid en potentiële klandizie voor delicatessenzaken.”