RetailTrends speelt Monopoly: Utrecht – smal 'stadsie' dat toegankelijk moet blijven voor retailer én klant

Bomvolle pleinen, smalle winkelstraten en 1 hoge toren die vanuit de hele stad zichtbaar is. Met terrassen vlak langs het water en een grote diversiteit aan retailers is Utrecht een publiekstrekker in het hart van Nederland. Als mensenmagneet heeft de stad wel zo zijn eigen uitdagingen. 

Gesticht als de Romeinse stad omstreeks 50 na Christus, is Utrecht 1 van de oudste steden in Nederland. Florerend langs rivier de Vecht werd de plaats een Aartsbisdom en ontstond hier al vroeg echt een stad. Die erfenis zie je nog steeds terug in de infrastructuur. De autoluwe binnenstad herbergt smalle straten met veel retailers in het centrum van de stad. Logistiek een uitdaging: voor de bevoorrading en voor bezoekers. Zeker op de piekmomenten. Utrechters zelf spreken knus over hun ‘stadsie’.

De Utrechtse Monopoly-straten zijn de Neude, Biltstraat en het Vredenburg. Wat opvalt is dat die tegenwoordig niet allemaal (meer) primaire winkelstraten zijn. De Neude is het centrale plein en bevat Fat Phill’s en ANWB, de entree tot de bibliotheek en is verder voornamelijk op horeca gericht. Het horecaplein ligt in een kommetje in het retailcentrum.

De Biltstraat (zie kader) ligt buiten het centrum. Het Vredenburg ligt wel in het midden van het winkelgebied en behoort zelfs tot de best bezochte straten van Nederland.

De tekst loopt door onder de afbeelding.

Vredenbrug met zicht op TivoliVredenburg.

Vredenburg: de bekende formules

“Hier komt alles samen in Utrecht”, schetst Jeroen Roose-van Leijden op het Vredenburg. Hij is centrummanager in Utrecht, een spilfunctie tussen partijen die een rol spelen in centrum. “Dit is de uitgang van Hoog Catharijne en het begin van de historische binnenstad. Vanaf hier kan het winkelend publiek kiezen welke kant men op wil.”

Op het Vredenburg vallen vooral de formules van Inditex op aan de rand van Hoog Catharijne: Zara, Stradivarius, Bershka en Zara Home. Aan de overkant bevindt zich dan nóg een Zara en een Pull & Bear.

The Sting Companies heeft met The Sting een flagshipstore op het plein en is ook vertegenwoordigd met Costes. A.S. Watson runt hier zowel een Kruidvat als een Ici Paris XL. Tot slot zijn er nog wat losse retailers, waaronder De Pindakaaswinkel en Douglas.

Links of rechts voor het retailrondje

Die keuze bestond in Utrecht grofweg uit rechtsom of linksom vanaf het Vredenburg. Vroeger begon het traditionele rondje dominant rechtsom, vertelt Roose – van Leijden. “Tegenwoordig zijn er meer opties. Dat komt door de uitbreiding van retail richting de andere kant, maar ook door de mogelijkheden om de stad verder te doorkruisen.”

Nemen we het rondje rechtsom, dan kom je via de Lange Elisabethstraat op de Steenweg terecht. Met winkels als America Today, Chasin’, lokale speler Broekman, maar ook met retailers Dr. Martens, HEMA, Guts & Gusto en Omoda, is het een dynamische winkelstraat. Een mooie bijkomstigheid is dat er een goed uitzicht ontstaat op de Utrechtse trots als je de bocht om gaat: de Dom.


Klik in het carrousel om meer foto's te zien. De tekst loopt door onder het carrousel.

De Oudegracht

Via de Choorstraat loopt het winkelend publiek richting de Oudegracht. Ook daar zitten grote retailers als Hunkemöller, Nelson, TK Maxx, Bever, Sissy-Boy en, relatief nieuw, Normal. In het oog springt ook de Winkel van Sinkel (zie kader).

De Oudegracht is ook de plek waar Dille & Kamille zijn retailavontuur ooit in 1 van de werfkelders begon. Tegenwoordig heeft de woonwinkel zijn hoofdkantoor en bijbehorende vestiging iets verderop aan de gracht, aan de rand van het kernwinkelgebied.

Krappe straatjes

De smalle straten in de oude binnenstad leveren uitdagingen op, vertelt Roose–van Leijden. “De meeste bezoekers in het centrum ontvangen we in de weekenden.” Het is net als voor veel andere steden misschien wel de belangrijkste uitdaging van de stad, erkent de centrummanager: “Duurzame mobiliteit is een belangrijke randvoorwaarde: het centrum moet bereikbaar blijven voor bezoekers via alle verkeerswijzen, voor bevoorrading en tegelijkertijd ook leefbaar voor bewoners.”

Dat mobiliteitsplan is iets waaraan hard gewerkt wordt: "We richten ons op een hoge kwaliteit van P+R-parkeren aan de randen. Verder zetten we in op een tramverbinding vanaf de P+R-garage op het Utrecht Sciencepark in de weekenden."

Aan het einde van de Oudegracht komt men via de Lange Viestraat weer op het Vredenburg terecht. Aan die laatste straat bevindt zich onder andere de Bijenkorf, het duurzame warenhuis E&Co en We Fashion.

Parel van de stad: Broekman

Vlak naast het Vredenburg, aan 1 van die drukste straten van Nederland zit Broekman, een lokale ondernemer die al 188 jaar in het centrum is gevestigd. De ligging van de winkel is een luxe, zegt ceo Daan Broekman. “Vrijwel nergens in Nederland hebben lokale spelers zo’n A-locatie. Dat maakt onze plaats in de binnenstad bijzonder. De huur is hoog, maar ik zie het als onderdeel van mijn marketingbudget. Zoveel traffic en zichtbaarheid kan ik nergens anders inkopen. Ik kan wel 2 straten verderop zitten en veel minder betalen, maar dan zien ook een stuk minder mensen de winkel. Onbekend maakt ook maar onbemind.”

De tekst loopt door onder de afbeelding.
Een kijkje in de winkel bij Broekman.

Utrechtse ondernemers zijn goed georganiseerd, vertelt Broekman. “Utrecht heeft een mooie club aan lokale ondernemers, die denken aan de lange termijn. Op initiatief van mijn vader kwam er een verenigd Utrecht. Dat is nu het Centrummanagement Utrecht waarin  alle retailers, horeca-ondernemers, culturele partijen en vastgoedeigenaren verenigd zijn. Ik vind het mooi om daar als lokale ondernemer aan bij te dragen. Utrecht is echt onze stad dus we moeten er allemaal goed voor zorgen.”

Roose-van Leijden vult aan: “De stad kent een sterke samenwerking tussen ondernemers, vastgoedeigenaren, gemeente en Utrecht Marketing. Die collectieve sturing zorgt voor wendbaarheid en maakt Utrecht veerkrachtig in een veranderend retaillandschap.”

Broekman is als bedrijf de constante factor in een snel veranderende Steenweg. Retailers komen en gaan in deze drukke straat, maar de nieuwe namen in de straat deren Daan Broekman allerminst. “Ik ben blij met de straat waar we aan zitten en met de concullega’s rond ons. Buurman Tommy Hilfiger is een concurrent maar versterkt tegelijk onze positie. Pink Gellac is een nieuwe speler, maar goed opgekomen als e-commercemerk. Het is mooi dat dit soort retailers zich hier vestigt. Datzelfde geldt voor Chasin’ hier tegenover. Relatief nieuw in de straat, maar een fijn merk om erbij te hebben.”

De tekst loopt door onder de afbeelding.

Toekomst van Utrecht

Hoewel het beeld van Utrecht positief is, blijven er altijd dingen die beter kunnen, erkent de centrummanager. “Ik zit al even op deze plek en het laaghangende fruit is nu geoogst. We hebben veel bereikt, maar er kunnen altijd nog dingen beter.”

Roose-van Leijden ziet bijvoorbeeld nog mogelijkheden in ruimte bieden aan ondernemerschap en ambacht, meer vergroening, betere faciliteiten, en een hogere verblijfskwaliteit van de openbare ruimte. Denk daarbij bijvoorbeeld aan plantvakken op de pleinen en gevelgroen in de straten. Groen en kunst gaan grachten, stegen en straten verbinden. Wild geparkeerde fietsen worden vervangen door groen en de bezoeker moet verrast worden door nieuwe ondernemersconcepten in de straten en stegen rondom de Oudegracht.

De stad werkt aan het faciliteren van 'nieuwe ondernemersconcepten' als aanvulling op het bestaande aanbod. Wat dat concreet voor concepten zijn, wil hij nog niet zeggen. Wel dat het transformeren van de verdiepingen van panden erbij hoort. “Sommige panden kunnen we samenvoegen, verkleinen en vergroten”, aldus Roose-van Leijden. “Afhankelijk van waar vraag naar is. Het is belangrijk dat we de ondernemers tegemoet kunnen komen en samen met gemeente kijken of het bestemmingsplan ruimte biedt voor combinatieconcepten van retail, horeca, leisure en cultuur. Zo blijven we als centrum aantrekkelijk voor grote merken en kleine ondernemers.”

In mei reist RetailTrends-redacteur Lisette Biesenbeek voor deel 2 in de Monopoly-serie af naar de Rijnstad: Arnhem.