Ahold Delhaize heeft afgelopen halfjaar voor het eerst winst geboekt met e-commerce. En volgens Michiel Muller is Picnic dit jaar tot nu toe winstgevend in Nederland. Met vergaande automatisering lijkt het dus te kunnen: geld verdienen met online boodschappen. Toch is de vraag voor veel supermarktketens of een bestelservice überhaupt ooit uitkan. Hun kruimels zijn te klein. Zij kunnen beter stoppen met e-commerce.
Bijna 40 jaar na de overname van James Telesuper, de voorloper van Albert Heijn Online, was er laatst groot nieuws uit Zaandam: Ahold Delhaize realiseert 'e-commerce profitability on a fully allocated basis', aldus topman Frans Muller. Hoeveel winst is niet bekend, de precieze definitie ervan ook niet.
Betekent het dat Albert Heijn verdient aan online boodschappen? Nog niet per se. In de cijfers zitten ook de Amerikaanse online activiteiten én die van webwinkeldochter Bol, vorig jaar goed voor een ebitda van 185 miljoen euro.
‘Picnic...
Ahold Delhaize heeft afgelopen halfjaar voor het eerst winst geboekt met e-commerce. En volgens Michiel Muller is Picnic dit jaar tot nu toe winstgevend in Nederland. Met vergaande automatisering lijkt het dus te kunnen: geld verdienen met online boodschappen. Toch is de vraag voor veel supermarktketens of een bestelservice überhaupt ooit uitkan. Hun kruimels zijn te klein. Zij kunnen beter stoppen met e-commerce.
Bijna 40 jaar na de overname van James Telesuper, de voorloper van Albert Heijn Online, was er laatst groot nieuws uit Zaandam: Ahold Delhaize realiseert 'e-commerce profitability on a fully allocated basis', aldus topman Frans Muller. Hoeveel winst is niet bekend, de precieze definitie ervan ook niet.
Betekent het dat Albert Heijn verdient aan online boodschappen? Nog niet per se. In de cijfers zitten ook de Amerikaanse online activiteiten én die van webwinkeldochter Bol, vorig jaar goed voor een ebitda van 185 miljoen euro.
‘Picnic winstgevend in Nederland’
Picnic dan: de websuper was volgens voorman Michiel Muller vorig jaar nog 'net niet' winstgevend in Nederland, maar dit jaar wel. Althans tot RetailTrends Live, waar Muller met Rick Nieman in gesprek ging. Investeringen in automatisering werpen hun vruchten af, maar de kost gaat voor de baat uit. Daarom is het voor Picnic nog wel even wachten op winst in Duitsland en Frankrijk.
Geautomatiseerde home shop centers
De 2 grootste online boodschappenaanbieders in Nederland koppelen schaal aan een efficiënte operatie, waarin magazijnrobots het werk van menselijke werknemers overnemen (die het werk eerder van supermarktklanten overnamen). Met geautomatiseerde home shop centers lukt het de marktleider om 'op een economische manier een geweldige klantenservice te leveren', aldus Frans Muller vorig jaar al over de weg naar winstgevendheid. Vele robothanden maken rendabel werk.
Wordt geduld beloond?
Om winst te maken met online boodschappen is veel geduld nodig, zo blijkt, voldoende klandizie en diepe zakken. Van het eerste hebben veel kruideniers nog altijd genoeg: met een online besteloptie proberen ze klanten te binden en boeien, al jaren. Nog steeds kan e-commerce voor hen niet uit, maar wanneer wel?
Online klandizie
Nog geen kwart (23 procent) van de Nederlanders doet soms boodschappen online, leert het recente Supermarkten Consumentenonderzoek van Deloitte. Wie shampoo of vaatwastabletten koopt bij Bol, telt daarin mee.
Deze webshoppers komen bij een waaier van aanbieders over de virtuele vloer. Nog geen vijfde van de omnichannelconsumenten koopt alleen online bij de fysieke supermarkt van zijn voorkeur. Een derde koopt daar soms online, bijna de helft nooit. Online kopers baseren de keuze voor een websupermarkt primair op kosten en productaanbod, leert het onderzoek. Nabijheid, doorslaggevend offline, speelt online nauwelijks een rol.
Voordelige butlerservice vergt operationele efficiëntie
Online consumenten zijn niet alleen weinig honkvast, ze zijn ook verwend. Liefst 97 procent van de online bestellers krijgt de boodschappen bij voorkeur thuis afgeleverd, leert het Deloitte-onderzoek.
Inmiddels weet iedereen dat zij echter niet voor de reële bezorgkosten van deze butlerservice gaan betalen. Als er geen rek zit in de inkomstenkant moeten supermarkten dus efficiënter gaan werken om online rendabeler te opereren. Maar de vraag bij veel formules is of investeringen in automatisering genoeg baten opleveren om de kosten te overcompenseren. Waarschijnlijk niet.
Jumbo’s hypotheek
“Een online boodschappenservice is economisch irrationeel”, zei de inmiddels vertrokken Jumbo-directeur Ton van Veen in 2019. Je kunt het volgens hem beter zien als een 'hypotheek op toekomstige winstgevendheid'. Anno 2025 draait de supermarktketen nog steeds verlies met zijn online activiteiten.
Een jaartal voor zwarte cijfers met e-commerce is niet bepaald, maar het gaat er volgens Veghel ook niet om dat de stagnerende online tak op zichzelf rendabel is. Jumbo speelt een 'totaalspel', waarin de band met de formule belangrijker is. Als servicegerichte speler met landelijke dekking zou Jumbo, dat momenteel zijn bezorghubs reorganiseert, onder de streep online rendement moeten kunnen boeken als het de juiste investeringen doet.
Plus: sympathiek, maar duur
Voor andere supermarktketens, allemaal opererend met flinterdunne marges, is dat maar zeer de vraag. Plus zag zijn online omzet in de afgelopen jaren stagneren. Ook zag de keten individuele supermarktondernemers de stekker trekken uit hun bestelkanaal vanwege de 'enorme belasting' van hun operaties. Hun medewerkers verzamelen de producten in de winkel en geven online bezorging een gezicht. Sympathiek, maar bewerkelijk en duur. Sinds een reorganisatie begin dit jaar heeft Plus geen directeur e-commerce meer.
Verlies nemen
Hoogvliet investeerde tijdig in centralisatie en automatisering. Voor ketens als Ekoplaza, Poiesz en Spar is het de vraag hoe lang ze de online verliezen nog willen aanzien. Wanneer zetten zij de volgende stap, of stoppen zij met hun webshops? Dat wil uiteraard niet zeggen dat ze online geen klantcontact meer kunnen hebben.
Boni trok 8 jaar geleden al de stekker uit zijn webshop, Vomar deed dat in 2019 voor de tweede en laatste keer, discounters Lidl en Aldi zijn nooit aan online boodschappen begonnen, net als Nettorama. Dekamarkt sloot zijn webwinkel 2 jaar geleden, geïnspireerd door zusterketen Dirk. Die adverteerde dat jaar met het ontbreken van een online bestelkanaal. 'Geen eigen bezorgdienst', kopte Dirk op de voorpagina van de Telegraaf. Daaronder: 'Laten bezorgen maakt boodschappen duurder.'
(Dirk-advertentie op voorpagina Telegraaf, oktober 2023)
E-commerce heeft een prijs
En zo is het nog steeds. Zonder schaal en vergaande automatisering blijft e-commerce een verlieslijdende aangelegenheid. Online leggen de supermarktketens het af tegen webaanbieders die het beter voor elkaar hebben. En als ze hun prijzen niet scherp houden, lopen klanten ook hun fysieke winkels nog uit.
